Czym są systemy rolno-leśne i czemu służą?

Jako systemy rolno-leśne rozumiany jest taki sposób użytkowania gruntu rolnego, na którym drzewa lub krzewy są zintegrowane z uprawą rolną na tym samym obszarze (gruncie ornym lub TUZ). Takie wielofunkcyjne użytkowanie gruntów wpływa na nie bardzo pozytywnie, przynosi korzyści środowiskowo-klimatyczne oraz poprawia jakość plonów. 

Dzięki systemom rolno-leśnym możliwe jest zwiększanie zawartości materii organicznej w glebie oraz redukcja emisji gazów cieplarnianych. W dodatku takie systemy korzystnie oddziałują na ochronę wód powierzchniowych i wpływają na poprawę zasobów wodnych. Zapobiegają także erozji. Dzieje się tak dlatego, że rzędy drzew ograniczają niszczycielskie oddziaływanie wiatru i parowanie wody. 

Dzięki wielofunkcyjnemu użytkowaniu gruntów możemy także pozytywnie wpłynąć na różnorodność biologiczną. Biocenotyczne i miododajne gatunki drzew lub krzewów są bowiem naturalnym środowiskiem występowania owadów zapylających, w szczególności pszczół. Nie tylko owady, ale również zwierzęta mogą skorzystać z systemu rolno-leśnego, który da im schronienie np. przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi.

Jakie warunki trzeba spełnić żeby dostać pieniądze?

Do wsparcia będą kwalifikowały się grunty orne i TUZ (z wyłączeniem TUZ na obszarach Natura 2000), na których zostanie założony system rolno-leśny, spełniający następujące wytyczne: 

• z co najmniej 3 różnymi gatunkami lub rodzajami drzew lub krzewów, wśród których przeważają gatunki liściaste, 
• w formie rzędowej (na gruntach ornych) lub pastwiskowej (na TUZ),
• poprzez posadzenie od 150 do 250 szt. drzew lub krzewów na 1 ha,
• drzewa lub krzewy w systemie rolno-leśnym zostaną zabezpieczone przed zniszczeniem osłonkami albo 3 palikami albo wełną owczą albo repelentami.

Beneficjentem może zostać rolnik, będący właścicielem gruntu z wyłączeniem jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej reprezentujących Skarb Państwa w zakresie zarządzania mieniem. 

Ile pieniędzy można dostać na systemy rolno-leśne?

Dotację na system rolno-leśny można dostać w dwóch kategoriach. Pierwsza z nich obejmuje założenie takiego systemu. Stawki wynoszą: 

• 3 092 zł/ha - dla systemu założonego w warunkach korzystnych, albo
• 3 199 zł/ha - na gruntach o nachyleniu terenu powyżej 12°.

Druga kategoria to dopłaty do ochrony systemu rolno-leśnego przed zniszczeniem poprzez zabezpieczenie drzew lub krzewów. W zależności od tego, czym zostaną zabezpieczone, można liczyć na dopłatę w wysokości:

• 566 zł/ha – zabezpieczenie repelentami,
• 1 381 zł/ha - zabezpieczenie 3 palikami,
• 148 zł/ha - zabezpieczenie wełną owczą,
• 2 362 zł/ha – zabezpieczenie osłonkami.

Dodatkowo przez kolejnych 5 lat od założenia systemu rolno-leśnego przyznawana będzie premia na jego utrzymanie. Jej wysokość przewidziano na 300 zł/ha/rok.

Kiedy i jak można wnioskować o pieniądze?

Jak informuje ARiMR, wnioski o przyznanie wsparcia będzie można składać za pomocą systemu teleinformatycznego Agencji, w planowanym terminie: od dnia 1 czerwca do dnia 31 lipca danego roku.


Zuzanna Ćwiklińska
fot. envato elements