W ukraińskim resorcie rolnictwa przewiduje się także zmianę podstawowych upraw na ukraińskich polach ze względu zmiany paradygmatu i przeorientowywanie się na rynek wewnętrzny, a nie na eksport.

Trudne wiosenne zasiewy

Na pewno ubędzie z zasiewów słonecznika oraz kukurydzy. Urzędnicy apelują do farmerów by ci obsiali pola grochem, jęczmieniem, prosem oraz owsem. Te uprawy są prostsze w prowadzeniu oraz ważniejsze z punktu widzenia zapewnienia dostaw jedzenia dla rynku wewnętrznego.

Rolnicy wciąż wahają się jakie uprawy wybrać i jednocześnie zmuszeni są sięgać po własny materiał siewny. O ile jeszcze w zachodniej części Ukrainy rolnik ma do wyboru kwalifikowany materiał siewny, to na wschodzie i na południu sieje tylko to, co ma w magazynach. Nie ma żadnych wątpliwości, że podstawową uprawą pozostanie pszenica. Można też szacować, że nastąpi wzrost upraw jęczmienia oraz grochu.

Patrząc długofalowo większość ukraińskich rolników jak i zwykłych mieszkańców liczy na zwycięstwo w wojnie z Rosją, mając jednocześnie świadomość, że w tym sezonie rolnictwo może nie być dochodowe. Obecnie główny cel dla każdego to zasiać i zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe przede wszystkim dla miejscowej ludności.

Według danych ukraińskiego resortu rolnictwa, na 1 kwietnia 2022 r. prognozowane obszary zasiewu podstawowych upraw stanowią 13 438,4 tys. ha. To o 3 477,9 tys. ha mniej niż w roku 2021.

Ile ukraińscy rolnicy zasieją zbóż, rzepaku i buraków cukrowych?

Do siewu zbóż jarych przystąpili rolnicy z 21 ukraińskich obwodów. To nawet szybciej niż w roku ubiegłym, kiedy w tym samym okresie siew rozpoczęto w 15 regionach.

Dotychczas zasiano: 81 tys. ha jarej pszenicy, 30,6 tys. ha buraków cukrowych, 33,7 tys. ha słonecznika, 10,4 tys. ha soi.

Z kolei pod zboża przewidziano 7,7 mln ha upraw ozimych, w tym 6,5 mln ha pszenicy ozimej oraz pszenżyta, 159 tys. ha żyta oraz 1 mln ha jęczmienia.

Prognozy zbiorów 2022 w poszczególnych obwodach Ukrainy, które były albo są częściowo okupowane przez wojska rosyjskie wyglądają następująco:

Obwód zaporoski: W roku 2021 przed epoką covidową i drugą fazą wojny z Rosją zasiano 1,7 milionów ha terenów uprawnych. W roku 2022 spodziewane jest zasianie chociażby 1,027 milionów hektarów. W roku 2021 w obwodzie zaporoskim zebrano 3,84 milionów ton zboża i roślin strączkowych oraz 1,27 mln ton kultury technicznych (soja, rzepak, słonecznik, burak cukrowy). Odpowiednio zbiory mają wynieść 2,3 milionów ton oraz 0,76 mln ton technicznych kultur.

Obwód kijowski. Tereny uprawne w roku 2021 stanowiły 1,19 mln ton. Oczekiwane jest, że przed końcem wiosny 2022 roku uda się zasiać 0,71 mln ha. W obwodzie kijowskim w roku 2021 zebrano 4,5 mln ton zboża oraz 1,8 mln kultur technicznych. W roku 2022 planowane jest zebranie 2,7 mln ton zboża oraz 1,1 mln kultur technicznych.

Obwód ługański: W roku 2021 (pomijając tereny okupowane w latach 2014-2015) zasiano 0,85 mln ha. Według danych Obwodowej Administracji Państwowej w roku 2022 spodziewane jest objęcie zasiewem 0,5 mln ha. W roku 2021 w tym regionie zebrano 1,3 milionów ton zboża oraz 0, 75 mln ton kultur technicznych (soja, rzepak, słonecznik, burak cukrowy). W roku 2022 oczekowane są zbiory na poziomie 0,78 mln zboża ton oraz 0,45 ton kultur technicznych.

Obwód mikołajowski: W roku ubiegłym na terenie obwodu obsiano 1,6 mln ha pól uprawnych. Oczekiwane jest, że w roku 2022 uprawami zostaną objęte 0,96 mln ha. Odnośnie zbiorów – w roku 2021 w regionie mikołajowskim zebrano 3,8 mln ton zboża oraz 1,2 mln ton kultur technicznych. Administracja obwodowa szacuje zbiory na 2,3 mln zboża oraz 0,77 mln ton kultur technicznych.

Obwód sumski: Przed 2022 rokiem w obwodzie sumskim zasiewano 1,2 mln ha pól uprawnych. Biorąc do uwagi toczące się walki na tym terenie łączny rozmiar pól uprawnych może zmniejszyć się aż do 0,72 mln ha. W roku 2021 sumscy rolnicy zebrali blisko 4,1 mln ton zboża W roku 2022 przy najbardziej sprzyjających warunkach w obwodzie sumskim uda się zebrać tylko 2,4 miliony. Według dany Państwowej Służby Statystyki produkcja kultur technicznych w regionie stanowiła 1,04 mln ton. W roku 2022 rolnicy prawdopodobnie zbiorą tylko 0,62 mln ton produkcji.

Obwód charkowski: W roku 2021 w tym regionie zasiewem objęto 1,9 mln ha terenów uprawnych. Obecnie w regionie trwają aktywne walki. Ze względu na sytuację w roku 2022 charkowscy rolnicy planują łącznie zasiać 1,1 mln ha. Zbiory w roku ubiegłym stanowiły 4,9 mln ton zboża oraz 1,6 milionów ton kultur technicznych. Zważając na ryzyko kontynuacji działań bojowych w regionie oraz dalsze zmniejszenie terenów uprawnych w 2022 roku prognozowane są zbiory w rozmiarze 2,98 mln ton zboża oraz 0,99 mln ton kultur technicznych.

Podsumowując na opisanych powyżej terenach, w zależności od rozwoju sytuacji prognozowane jest zmniejszenie terenów uprawnych oraz zmniejszenie zbiorów od 30 do 70 proc. Biorąc w skali krajowej zmniejszenie zbiorów może wynieść do 30 proc.

Prognozy zbiorów w odniesieniu do poszczególnych upraw

Burak cukrowy: odpowiednio do prognoz Narodowego Centrum „Produkcji Buraków Cukrowych”, w 2022 roku w Ukrainie planowane są zasiewy na terenach 150-160 tys. ha. W roku 2022 odpowiednio do prognoz zbiory oczekiwane są na poziomie 8 987,4 tys. ton (mniej na 7,9 proc. w porównaniu z rokiem ubiegłym). Dla porównania w roku 2021 tereny prawne pod burakiem cukrowym stanowiły 210,8 tys. ha (47,8 ton z hektara), w 2020 roku – 217,5 tys. ton (41,6 ton z hektara). Warto zaznaczyć, że zbiory stanowiły odpowiednio 9759 oraz 9046,6 tys. ton.

Wojna w Ukrainie może spowodować masowy głód oraz załamanie się systemu żywnościowego na całym świecie. Żeby tego nie dopuścić rządy krajów świata muszą działać maksymalnie szybko, żeby zatrzymać wojskową agresję Rosji – okazywać pomoc militarną oraz humanitarną oraz zwiększać presję sankcyjną oraz polityczną na Federację Rosyjską.

Marek Sztejer

Źródła: kurkul.com, latifundist.com

Fot. Envato Elements