Mahonia pospolita (Mahonia aquifolium) to krzew z rodziny berberysowatych (Berberidaceae), która naturalnie występuje na zachodzie Ameryki Północnej. Na przestrzeni lat dobrze zadomowiła się w Europie, gdzieniegdzie aż za bardzo i uznawana jest nawet za roślinę inwazyjną.

Mahonia jest krzewem osiągającym 150 cm wysokości, wiosną przybiera kolor złoty, latem granatowy, a zimą jaskrawym szkarłatem.

Jak wygląda mahonia?

Mahonie kwitną wczesną wiosną, w marcu i zdecydowanie częściej w kwietniu. Znakiem rozpoznawczym, że roślina kwitnie jest niezwykle przyjemny i intensywny zapach, który przyciąga pszczoły. Wiechowate kwiatostany są bardzo efektywne i przyciągają wzrok. Owocem mahoni jest granatowa jagoda z białym nalotem, która zdobi roślinę od późnego lata, czasem nawet i do zimy.

Jagody te są jadalne i nadają się na przetwory.  Najlepsze do zbioru są przemrożone owoce, z których należy usunąć pestki.

Jak wygląda uprawa mahonii pospolitej?

Mahonia charakteryzuje się odpornością na zanieczyszczenia powietrza i wytrzymałością na niskie temperatury.  Szkodzą jej dopiero naprawdę duże i bezśnieżne mrozy, dlatego w polskich warunkach jest bardzo wdzięcznym krzewem. Co ciekawe, mimo przemarznięcia, dzięki wytwarzaniu pęków odroślowych, roślina potrafi się zregenerować.

Nie jest to roślina wymagająca w uprawie. Najlepiej rośnie na piaszczystej i lekkiej oraz gliniasto piaszczystej, próchniczej i wystarczająco wilgotnej glebie, która jest uboga w wapń.

Krzew ten uwielbia miejsca zacienione, wysokie nasłonecznienie mu nie służy, wręcz sprzyja przemarazaniu. Gałązki krzewu to cenny materiał na wiązanki oraz wieńce, który jest chętnie wykorzystywany do dekoracji świątecznych.

Mahonia nie znosi przesadzania. Z tym zabiegiem warto poczekać co najmniej 2-3 lata.

Mahonia pospolita – odmiany

Interesujące odmiany dostępne na rynku to:

• mahonia pospolita ‘Apollo’ - dobrze rośnie również w słońcu, dorasta do około 1 m wysokości, ma drobne pachnące kwiaty są zebrane w duże kwiatostany, liście zimą przebarwiają się na fioletow, purpurowo,
• mahonia pospolita ‘ Smaragd’ - osiąga około 70 cm wysokości, najlepiej czuje się na stanowiskach cienistych, choć może też rosnąć w półcieniu, a nawet w słońcu (pod warunkiem, że podłoże jest dostatecznie wilgotne); liście są ciemnozielone, wiosną miedzianobrązowe, kwiaty zebrane w duże żółte, pachnące kwiatostany,
• mahonia pospolita ‘Versicolor’ - podobna pokrojem i wymaganiami do gatunku, ale na liściach ma kremowożółte plamy.

Mahonia pospolita - rozmnażanie

Mahonię pospolitą można rozmnażać na kilka sposobów: z nasion, sadzonek półzdrewniałych lub oddzielać odrosty korzeniowe i wykonywać odkłady.

Rozmnażając mahonię pospolitą z nasion należy oczyścić je z miąższu i wysiać jesienią w inspekcie, wykonując przed tym stratyfikację.

Rozmnażanie poprzez sadzonki półzdrewniałe - pobieramy je w sierpniu, z pędów bocznych ok. 5-10 cm długich. Koniec sadzonki mahonii zanurzamy w ukorzeniaczu i sadzimy w inspekcie (w temp. 18-20°C) w piasku. Następnie, gdy sadzonka zacznie się ukorzeniać przesadzamy ją do mieszanki torfu z piaskiem w stosunku (1:1). Na zimę pozostawiamy ją w inspekcie (10-12°C). Wiosną sadzimy na rozsadniku do lekkiej gleby i uprawiamy tam rok lub dwa.

Odkłady są najprostszym ze sposobów rozmnażania mahoni. Zabieg ten polega na przygięciu do ziemi zdrowego, elastycznego pędu mahonii, oderwaniu liści i unieruchomieniu pędu przy podłożu, zasypując go warstwą ziemi. Następnie podlewamy miejsce wykonania odkładu i kontrolujemy czy pędy mahonii się ukorzeniły. Kiedy to nastąpi oddzielamy sadzonkę od rośliny matecznej.

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał

Zdjęcie: Pixabay