Prezydenci Turcji i Rosji spotkali się w Soczi celem omówienia konieczności wznowienia funkcjonowania korytarza zbożowego na Morzu Czarnym i wydawać by się mogło, że są już tylko o krok od osiągnięcia porozumienia. W obliczu kolejnych ataków rosyjskich dronów na ukraińskie obiekty zbożowe w morskich i rzecznych portach o takie porozumienie jest jednak trudno.

Ukraina zbiera i eksportuje więcej

A w Ukrainie tegoroczna produkcja osiągnęła jednak poziom zbliżony do ubiegłorocznego, a ostatnie szacunki nawet świadczą o 10% wzroście zbiorów pszenicy w porównaniu do ubiegłorocznych. W związku z wyższymi niż się spodziewano wcześniej plonami Ukraiński Związek Zbożowy (UGA) zaktualizował swoje szacunki zbiorów zbóż w 2023 roku, zwiększając je o kolejne 3,7 mln t. Tym samym, według prognoz produkcja zbóż i nasion oleistych w Ukrainie wyniesie 80,5 mln t, gdy przed rokiem było to 73,8 mln t.

Prognozy zbiorów pszenicy podwyższyły się o 2 mln t do 22 mln t (20,2 mln t w 2022 r.) i choć do rekordowych 33 mln t z 2021 r. wciąż jest bardzo daleko, to przecież do 1 września, Ukraina w tym sezonie wyeksportowała już 4,52 mln t zbóż i roślin strączkowych. Dla porównania w zeszłym roku w analogicznym okrasie łączny eksport zbóż z Ukrainy wyniósł 3,964 mln ton.  W bieżącym sezonie Ukraina wyeksportowała już  1,99 mln t pszenicy, 2,04 mln t kukurydzy i 480 tys. t jęczmienia

Rosja podobnie?

W Rosji swoją prognozę zbiorów zbóż podniósł Instytut Badań Rynku Rolnego (IKAR). W pszenicy mamy do czynienia z kolejnym wzrostem prognoz tym razem o 1,5 mln t. Eksperci zakładają, że zbiory pszenicy wyniosą 91 mln t, a łączne zbiory zbóż będą na poziomie 140 mln t. Tym samym podwyższany jest potencjał rosyjskiego eksportu. Zdaniem szefa IKAR Dimitrija Ryłko ( w wypowiedzi dla Interfax) Rosja wyeksportuje 49,5 mln t pszenicy, a łączny eksport zbóż wyniesie 64 mln t.

Z monitoringu Rosyjskiej Unii Zbożowej od początku sezonu Rosja wyeksportowała już  13,3 mln t zbóż, czyli 1,6 razy więcej niż w pierwszych dwóch miesiącach poprzedniego sezonu. W ilościach sprzedanych w tym roku 11 mln t stanowiła pszenica.

Największym importerem rosyjskiej pszenicy był w sierpniu Egipt, który sprowadził już 910 tys. t. Nic dziwnego, że to ten kraj prowadzi, bo egipska agencja rządowa GASC kupuje pszenicę na indywidualnych, skierowanych jedynie na rynek rosyjski aukcjach. Ostatni przetarg, którego wyniki ogłoszono 1 września miał charakter ograniczony. Reuters podał, że egipska rządowa agencja GASC kupiła na nim 480 tys. t pszenicy pochodzącej z Rosji w cenie 270 USD/t z dostawą do portu finalnego przeznaczenia.

Drugim co do wielkości importerem z Rosji jest Algieria, której zakupy rosyjskiej pszenicy wzrosły ponad sześciokrotnie do 610 tys.t. Trzecie miejsce z ilością dochodzącą do 0,5 mln t jest Turcja, tutaj notujemy jednak spadek wzajemnych obrotów o jedną trzecią.

W pierwszej piątce odbiorców rosyjskiej pszenicy w sierpniu znalazły się także Kenia (450 tys. t) i Bangladesz (320 tys. t). 

Kanada traci, a południe nie dołoży

Za to susza na kanadyjskich preriach znacznie obniżyła perspektywy produkcji w porównaniu z rokiem poprzednim. Stats of Canada w swoim najnowszym raporcie prognozuje produkcję pszenicy na 29,47 mln t. Oznacza to spadek prawie o 5 mln t ​​ w porównaniu z ubiegłym rokiem.

Na półkuli południowej zbiory wkraczają w ważny okres produkcyjny. Po trzech rekordowych sezonach z rzędu australijska produkcja prawdopodobnie będzie w tym roku znacznie niższa, bo przejście El Niño zazwyczaj skutkuje bardziej suchymi niż normalnie warunkami. Podczas gdy w Brazylii spodziewane są kolejne duże zbiory sięgające 10,3 mln t (poprzednio 10,6 mln t), to produkcja w Argentynie szacowana dotychczas na 17,5 mln t prawdopodobnie zostanie jednak ograniczona przez suszę.

Oczekiwanie na 15.

Rynek krajowy z dużym zainteresowaniem śledzi, co wydarzy się z otwarciem UE na import zbóż z Ukrainy po 15.wrzesnia. Producenci pasz wyraźnie robią remanenty magazynowe i przymykają zakupy, żeby wyjechać dotychczas skupione zboża, jakby spodziewali się nawałnicy ze zbożami z Ukrainy. Czy te dostawy nastąpią nie wiadomo, ale tak czy siak za chwilą zasilić się będą mogli zbieraną kukurydzą więc nie ryzykują za wiele.

Matif też reaguje ospale, bo jak się ten tydzień zaczął od notowań grudniowych wycenianych na 235 €/t tak i jest w czwartek (7.09.2023 r.), gdy na starcie pszenica wyceniana jest podobnie. Dopiero końcówka giełdowego dnia przynosi niewielkie podwyżki, w efekcie których pszenicę na grudzień mamy wycenioną na 238,5 €/t

Rynek krajowy bardzo wolno próbuje wybudzić się z letargu i dostawy są tylko w niektórych lokalizacjach. W większości skupujący narzekają na leniwe dni. Większy ruch jest w miejscach, gdzie widać spore zasiewy kukurydzy. – Zbyt dużego ruchu może i nie ma, ale rolnicy już zorientowali się że na jakieś większe wzrosty cen liczyć nie mogą, a kukurydza jest już coraz bliżej wiec przywożą zboże zwalniając przyczepy i opróżniając magazyny – mówi skupujący z Kujaw.

Nie tylko rolnicy robią sobie rzetelny rachunek sumienia, bo firmy handlowe, też podejmują decyzje o zredukowaniu zakupionych partii. – Handlowcy już zorientowali się, że na kupionych zbożach w tym roku kokosów już nie zarobią i zaczynają mocniej sprzedawać – mówi pracownik młyna. – Notowania na Matifie nie rosną, a nie wiadomo co stanie się z cenami już za chwilę po 15. września – dodaje. 

Krajowe ceny

Odzwierciedleniem niewielkiego ruchu w skupach są także niewielkie ruchy w cennikach, a największe zmiany dotyczą kukurydzy i pszenicy paszowej.

Pszenica konsumpcyjna potaniała nieznacznie i jest nadal skupowana po 750–950 zł/t.

Większe spadki widoczne są natomiast w pszenicy paszowej, której średnia cena wynosząca 719 zł/t jest już prawie 150 zł niższa od konsumpcji. Skupy pszenicę paszową traktują jak towar trudny do odsprzedaży i płacą za nią 660–800 zł/t.

Pszenżyto nadal tanieje choć ceny są tu już tak niskie, ze spadki nieco przyhamowały. W punktach w kraju pszenżyto jest skupowane po 570–720 zł/t, ale najczęściej 600–700 zł/t.

Niewiele od ofert za pszenżyto różnią się ceny jęczmienia tutaj widełki wynoszą 550–750 zł/t, choć od razu trzeba sprostować, że ceny powyżej 700 zł/t dotyczą jęczmienia konsumpcyjnego, a 750 zł/t oferują kaszarnicy, którym grubsze ziarno jest coraz trudniej kupić.

Żyto które, będąc bardzo tanie długo stało w miejscu, znów zaczęło obniżać loty, Tym razem ceny skupu wynoszą 520–680 zł/t, co poskutkowało już średnią poniżej 600 zł/t.

Największą niewiadomą jest kukurydza. Niewiadomą, bo obecne ceny stanowią miks ofert kupujących aktywnie jeszcze kukurydzę starą, jak i tych, którzy wiedzą, że w tej cenie i tak starej kukurydzy nie kupią, ale swoje ceny traktują jako wskazówki dla rynku na nadchodzące kukurydziane żniwa. W konsekwencji w cennikach zakupu kukurydzy suchej mamy 700–900 zł/t. Natomiast kukurydza mokra w swych pierwszych indykacjach jest po 450–550, zł/t przy 30% wilgotności, ale najczęściej 450–480 zł/t.

Wszyscy zastanawiają się, czy to jest krótkotrwałe uśpienie cenowe, czy to, co nas już na krajowym rynku w całym tym sezonie czeka?

Juliusz Urban Fot. firmowe