Z artykułu dowiesz się
- Powierzchnia uprawy buraka cukrowego.
- Rozkład uprawy buraka cukrowego w Polsce.
- Liczba plantatorów buraka cukrowego.
- Średnia powierzchnia uprawy buraka cukrowego.
- Średnie plony buraka cukrowego.
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Strona główna>Artykuły>Uprawa>Buraki cukrowe>Opłacalność uprawy buraka cukrowego. Czy w tym roku też zyskamy?
Opłacalność uprawy buraka cukrowego. Czy w tym roku też zyskamy?
22.08.2023autor: Tomasz Czubiński
Obecnie produkcja buraka cukrowego na tle innych upraw jest bardzo korzystna. Oczywiście efekt ekonomiczny w rolnictwie to wypadkowa kilku czynników – ceny, pogody, plonów, jakości, rodzaju umowy sprzedaży itp. Jak to z burakiem bywało w latach poprzednich?
Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego, który skupia związki regionalne dysponuje dokładnymi danymi statystycznymi. Na ich podstawie można sporządzić kilka analiz i pokusić się o wnioski.
Areał zasiewów buraka
Podstawowe dane statystyczne w produkcji roślinnej, to areał zasiewów. Jeszcze w latach 90. XX wieku burak cukrowy obecny był w każdym praktycznie gospodarstwie zlokalizowanym w promieniu 50-80 km od cukrowni. Przy tym sieć cukrowni w rejonach buraczanych była znacznie bardziej gęsta – znajdowały się one często w odległości nawet 20-30 km od siebie. Dzisiaj odległość od pola do cukrowni przekracza niekiedy 200 km, choć większość pól zlokalizowana w promieniu 100 km od komina cukrowni.
Dane ARiMR mówią, że na ten rok rolnicy zgłosili do dopłat 265.016,46 ha buraka cukrowego. Jest to znaczny przyrost w porównaniu do roku ubiegłego, kiedy wg Agencji było to 221.228,02 ha (KZPBC podaje nieco wyższe dane, jednak w praktyce bez istotnej różnicy). Zatem za ten rok mamy poziom wyższy niż w sezonie 2022/21 (patrz wykres).
r e k l a m a
Burak cukrowy - uprawa konkurencyjna dla zbóż i rzepaku
Jest to efekt zwiększonego zainteresowania uprawą buraka na skutek zawirowań ekonomicznych. Burak cukrowy, po fluktuacjach z cenami zbóż, kukurydzy i rzepaku, stał się uprawą konkurencyjną pod względem spodziewanych przychodów (stabilność dzięki kontraktacjom była od lat). Jednak warto przypomnieć, że nie zawsze tak było. Można tutaj wspomnieć protesty jakie miały miejsce pod siedzibami spółek cukrowych, szczególnie Südzuckra czy Nordzuckra w styczniu 2022 r. Rolnicy wywalczyli dzięki m.in. swojej twardej postawie wzrost ceny skupu o 40-60%. Bez zgody na takie ceny spółki cukrowe nie miałyby w tej chwili tylu chętnych do zawarcia z nimi umowy kontraktacji i w efekcie cierpieliby na braki surowca.
Zobacz także: Kontraktacja buraków cukrowych 2024/2025 – Ile pieniędzy otrzymają rolnicy?
W trakcie zmian strukturalnych rolnictwa zmienia się także struktura uprawy buraka. Przede wszystkim notujemy spadek liczby plantatorów – patrz rys. 3. (choć za ten rok szacuje się wzrost ich liczby do ponad 25 tys.
Zmiany te wiążą się ze zmianami struktury gospodarstw – ubywa mniejszych na rzecz średniaków oraz presją firm cukrowniczych na zaawansowaną technologię, co powoduje przeniesienie środka ciężkości z małych i średnich gospodarstw na duże. Druga przyczyna to odchodzenie od uprawy buraka w gospodarstwach z bydłem, gdyż wysłodki stały się towarem rynkowym i nie ma już potrzeby uprawy buraka, aby kupić tę pasze dla bydła.
Zobacz również: Po interwencji UOKiK Pfeifer & Langen zmieniają politykę co do zakupu nasion przez rolników
Obecnie przeciętnie w jednym gospodarstwie uprawia się buraka na powierzchni nieco ponad 9 ha. Jest to poziom zadawalający, zwłaszcza przy cały czas dużym rozdrobnieniu gospodarstw. Pozwala on na w miarę sprawny zbiór usługowy, kiedy to w wielu przypadkach, jeden kombajn nie traci czasu na przejazdy między gospodarstwami w porze dnia optymalnej do pracy w polu. Usprawnia też odbiór korzeni. Z drugiej strony przy presji na odchodzenie od chemicznych środków ochrony roślin pozwoli to też na sprawne zabiegi opielania i wzrost opłacalności zakupu opielaczy czy korzystania z takiej usługi.
Wynik ekonomiczny uprawy buraka
Wynik ekonomiczny uprawy buraka to efekt ponoszonych kosztów w porównaniu do plonów korzeni i polaryzacji, czyli plonów cukru. Przeciętna polaryzacja w ostatnich latach w Polsce oscyluje w granicach 15,5–17,7%, zatem w okolicach referencyjnych 16%. Jednak plony korzeni są wypadkową pogody.
Tutaj, w wyniku powtarzających się coraz częściej okresów posuchy mamy dość duże różnice (rys. 5.). Najgorszy pod względem plonowania był rok 2020. Jak będzie w tym roku, trudno jeszcze wyrokować, ale dzięki sierpniowym deszczom burak powinien nadrobić opóźnienia z upalnego i suchego lata. Przemawia za tym dobra obsada, choć problemem może być duże zachwaszczenie plantacji.
tcz
fot: Katarzyna Sierszeńska
Tomasz Czubiński
<p>redaktor „top agrar Polska”, specjalista w zakresie ochrony, uprawy i nawożenia roślin</p>
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a