Metody biologiczne, coraz częściej zastępują te chemiczne, które są wycofywane. Trichoderma to grzyby, które możemy stosować doglebowo, jako dodatek do podłoży, do podlewania roślin, do zaprawiania nasion, do moczenia korzeni rozsady, stosować w formie oprysku czy użyć jako dodatku do kompostu.

Dlaczego Trichoderma?

Grzyby Trichoderma są niezwykle powszechne w naturze. Mają zdolność do zasiedlania bardzo zróżnicowanych środowisk. Obficie wytwarzają zarodniki konidialne, dzięki czemu możliwa jest ich masowa produkcja. Mają też zdolność do produkcji przetrwalników – chlamydospor. Modyfikują mikroflorę strefy korzeniowej roślin poprzez intensywną kolonizację korzeni oraz dzięki silnej agresywności wobec patogenicznych grzybów. Zwalczają wiele z nich należących do rodzajów:

• Rhizoctonia;
• Pythium;
• Fusarium;
• Alternaria;
• Sclerotinia;
• Verticillium;
• Botrytis;
• bakterie i wirusy.

Dla przykładu, grzyb T. koningii kolonizuje korzenie cebuli. Strzępki Trichoderma wnikają do epidermy korzenia, niszczą grzybnię patogenu, nie powodując uszkodzeń tkanki rośliny gospodarza. Niektóre szczepy mogą przetrwać na korzeniach nawet 18 miesięcy.

Trichoderma są naturalnie odporne na wiele toksycznych związków – pestycydów (nawet wiele fungicydów). Bardzo szybko odradzają się w glebie po dodaniu subletalnych dawek tych związków.

Co w sprzedaży?

W wielu krajach istnieją komercyjne preparaty stworzone na bazie tych grzybów i są stosowane na szeroką skalę. Na przykład w Brazylii na skalę komercyjną działa 10 wytwórni preparatów opartych na bazie Trichoderma, używanych na szeroką skalę w uprawach fasoli, soi, bawełny, tytoniu, pomidorów, cebuli, truskawki i roślin ozdobnych, również do zaprawiania nasion (T. harzianum T22).

Ocenia się, że stosowanie Trichoderma zmniejsza koszty uprawy o ok. 40%

Na naszym, krajowym rynku można znaleźć tylko nieliczne preparaty zawierające grzyby Trichoderma – węgierski Trifender WP czy holenderski Trianum. W Polsce dotychczas opracowano jeden preparat na bazie T. viride o nazwie Vital Plus, polepszający wzrost roślin oraz ukorzenianie sadzonek truskawek, roślin ozdobnych oraz drzew i krzewów. Problemem w przypadku preparatów zagranicznych jest ich wysoka cena, a także to, że zawierają szczepy wyselekcjonowane w innych niż polskie warunkach klimatycznych. Może to mieć istotny wpływ na ich działanie w naszych warunkach, do których nie są przystosowane.

Z doświadczeń IO

Doświadczenia dowodzą pozytywnego wpływu aplikacji Trichoderma nie tylko na wysokość plonu papryki, ale również na jego jakość. Okazuje się, że grzyb sprzyja też szybszemu i bardziej równomiernemu wybarwianiu owoców.

Dodatni wpływ wykazano też w doświadczeniach z pomidorem – wzrost plonu oraz zawartości likopenu w owocach z poletek szczepionych grzybem.

Plon ogólny i handlowy ziemniaków uprawianych z zastosowaniem Trichoderma były nawet (zależnie od roku) ponad dwukrotnie wyższe niż w kontroli. Stwierdzono też znacznie mniejsze i później występujące nasilenie zarazy ziemniaka na poletkach szczepionych.

fot. Antagonizm Trichoderma wobec Rhizoctonia solani.
 
W każdym doświadczeniu z zastosowaniem Trichoderma w sałacie średnia masa główek handlowych była wyższa niż w kontroli – w najgorszym wyniku o ok. 100 g, w najlepszym o 340 g.

Jak pokazują doświadczenia Instytutu Ogrodnictwa, warto też zaprawiać grzybami Trichoderma nasiona marchwi i ogórka - wyższy plon ogólny i handlowy, mniejsze porażenie przez alternariozę i mączniaka rzekomego.

fot. Wzrost roślin ogórka w podłożu z Trichoderma.
 

fot. Grzybnia Trichoderma na podłożu agarowym.

Katarzyna Wójcik na podstawie wykładu dr Magdaleny Szczech z Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach