Pierwszą grupą „drobnych” szkodników, na którą trzeba będzie zwrócić uwagę będą różne gatunki mszyc, przędziorków i szpecieli. Jakie zabiegi wykonać, w jakich dawkach oraz w jakiej fazie wegetacji? To wszystko w artykule, który można pobrać tutaj:
<h2> <a href="https://lp.sadnowoczesny.pl/plik" target="_blank" rel="noopener"><img src="/media/uploads/bez_tytuu_XnYCMbP.png" width="733" height="467" alt="" /></a></h2>
<o:p></o:p> Zachęcamy również do zakupu <a href="https://agrarsklep.pl/owoce/1513-program-ochrony-roslin-sadowniczych-2022.html" target="_blank" rel="noopener">Programu Ochrony Roślin Sadowniczych</a> <a href="https://agrarsklep.pl/owoce/1513-program-ochrony-roslin-sadowniczych-2022.html" target="_blank" rel="noopener"><img src="/media/uploads/pors_xteMntY.png" width="327" height="354" alt="" /></a> <span style="font-size: 11.0pt; line-height: 107%; font-family: 'Calibri',sans-serif; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-ansi-language: PL; mso-fareast-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA;"> Bernat Patrycja

authoress

Patrycja Bernat

Sad Nowoczesny

2022

co sie dzieje w sadzie wiosną

jakie zabiegi wykonac w sadzie wiosną

pors

program ochrony roslin sadwoniczych

srodki ochorny roslin

zabiegi chemiczne

zagrozenia w sadzie

Zagrożenia i zalecenia ochrony w sadach owocowych

Zmiany rejestracyjne w zakresie środków chwastobójczych zostały zawarte w najnowszym Programie Ochrony Roślin. Jakie substancje i preparaty są dostępne z coraz to mniejszej puli herbicydów dla sadowników?
<h2>Dwie substancje doglebowe</h2>
Na plantacjach truskawki, jako podstawowe herbicydy dopuszczono do użycia:
<ul>
<li>napropamid (Devrinol 450 SC, Colzamid, Baristo 500 SC, Inventor 500 SC, Wicher 500 SC);</li>
<li>pendimetalina (Stomp Aqua 455 CS, Zapora Liquid 455 CS);</li>
</ul>
<h2>Tylko jedna substancja..</h2>
Dopuszczona jest tylko jedna substancja do stosowania przed i po wschodach chwastów:
<ul>
<li>metamitron (Goltix Compact 90 WG).</li>
</ul>
 Selektywne graminicydy powschodowe do zwalczania chwastów jednoliściennych, np. traw – propachizafop - Agil-S 100 EC, Aria 100 EC, Bosiak 100 EC, Profop 100 EC, Vima-Propachizafop, Zetrola 100 EC), fluazyfop - Akapit 125 EC, Balatella Forte 150 EC, Fortune, Foster Forte 150 EC, Fusilade Forte 150 EC, Trivko, Privium 125 EC, chizalofop - Targa 10 EC, Pilot Max 10 EC, Szogun 10 EC, Labrador Pro, Labrador Extra 50 EC, Wizjer 50 EC, kletodym - Select Super 120 EC, Centurion Plus 120 EC, GramiGuard oraz cykloksydym - Focus Ultra 100 EC.
<div data-article-box=""></div><h2>Co nowego na rynku herbicydów?</h2>
Relatywnie nowym herbicydem do truskawki jest Beloukha 680 EC, której głównym zadaniem jest niszczenie rozłogów truskawki rozwijających się w międzyrzędziach plantacji, przy użyciu opryskiwacza z osłonami. Zastąpiła ona Bastę 150 EC, zawierającą glufosynat amonowy, wycofaną z użycia w Unii Europejskiej 1 września 2021 r. Ponieważ w Unii Europejskiej wycofano także desmedifam, to z rynku zniknęły trójskładnikowe mieszaniny – Beetup Trio 180 SC i Saherb 180 SC, służące do zwalczania siewek kiełkujących chwastów, selektywne dla truskawki. Utrudniło to mocno chemiczną ochronę plantacji truskawek przed chwastami, szczególnie nowo sadzonych i w okresie letnim. Jedynym selektywnym środkiem do zwalczania siewek chwastów pozostanie metamitron, ale jego użycie jest w znacznym stopniu limitowane tolerancją odmianową. <div data-article-box=""></div><img src="/media/uploads/5.mniszek_pospolity_bywa_uciazliwym_chwastem_na_plantacjach_truskawki.jpg" width="371" height="494" alt="" /> fot. Mniszek pospolity bywa uciążliwym chwastem na plantacjach truskawki
<div data-article-box=""></div><h2>Powrót – chlopyralid</h2>
Na plantacjach truskawki, po latach przerwy, można znowu stosować chlopyralid, tym razem w formie środków Clap lub Clap Forte. Chlopyralid jest dolistną, układową substancją, selektywną dla truskawki, zarejestrowaną po zbiorach owoców. Zwalcza dwuliścienne chwasty należące do rodziny rdestowatych oraz astrowatych (m.in. rumiany i ostrożeń polny). Najlepiej ją używać na chwasty we wczesnych stadiach rozwojowych. Chlopyralid ze względu na potencjalne skażenie wód gruntowych, może być stosowany na plantacji nie częściej niż raz na trzy lata. <div data-article-box=""></div><img src="/media/uploads/7.chwasty_rumianowate_sa_zwalczane_przez_chlopyralid.jpg" width="398" height="531" alt="" /> fot. Chwasty rumianowate są zwalczane przez chlopyralid
<div data-article-box=""></div><h2>Pamiętaj!</h2>
Należy przypomnieć, że do truskawki nie jest już rekomendowany lenacyl (Lenazar 80 WP) – substancja czynna, która przez długie lata była podstawową w tej uprawie. Herbicydy pełnią coraz częściej jedynie funkcję pomocniczą wobec metod niechemicznych. Środki chwastobójcze są głównie stosowane na plantacjach dostarczających owoce do przetwórstwa oraz nowo sadzonych, aby obniżyć koszty ochrony przed chwastami i uniknąć trudnego organizacyjnie i nieefektywnego ręcznego pielenia w rzędach rośliny uprawnej. Bezpieczne stosowanie herbicydów na plantacjach truskawek wymaga dużego doświadczenia i wiedzy. Szczególnej uwagi i ostrożności wymaga opryskiwanie plantacji młodych (do roku od założenia) oraz z nowymi odmianami truskawki o nieznanej i potencjalnie niedostatecznej tolerancji na niektóre herbicydy. Podstawowym sposobem redukcji zachwaszczenia na plantacjach truskawki jest uprawa gleby przy użyciu specjalistycznych pielników oraz ściółkowanie gleby na plantacjach owoców deserowych. Szczegółowe informacje dotyczące terminów stosowania, dawek i okresu karencji herbicydów dostępne są w Programie Ochrony Roślin Sadowniczych wydanym przez Polskie Wydawnictwo Rolnicze. Warto nadmienić, że herbicydy układowe (glifosat, MCPA) są przydatne w ograniczaniu liczebności chwastów trwałych w ramach przygotowania pola przed sadzeniem roślin sadowniczych (truskawki, drzewa i krzewy owocowe). <div data-article-box=""></div><img src="/media/uploads/8.rozogi_truskawki_nalezy_zwalczac_mechanicznie_lub_chemicznie.jpg" width="432" height="576" alt="" /> fot. Rozłogi truskawki należy zwalczać mechanicznie lub chemicznie 

Dr hab. Jerzy Lisek, prof. IO Instytut Ogrodnictwa – PIB w Skierniewicach Fot. Jerzy Lisek/ envatoelements
<span style="font-size: 11.0pt; line-height: 107%; font-family: 'Calibri',sans-serif; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-ansi-language: PL; mso-fareast-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA;">

herbicydy doglebowe

herbicydy w truskawce

truskawka zwlaczanie chwastów

Jakie herbicydy można stosować na plantacjach truskawki?

Zmiany rejestracyjne w zakresie środków chwastobójczych zostały zawarte w najnowszym Programie Ochrony Roślin. Jakie substancje i preparaty są dostępne z coraz to mniejszej puli herbicydów dla sadowników?
<h2>Chemiczne zwalczanie chwastów w sadach</h2>
Zwalczanie chwastów w sadach odbywa się głównie za pomocą herbicydów dolistnych. Zadowalający poziom ochrony przed chwastami wymaga ich 2–4-krotnego użycia w ciągu sezonu wegetacyjnego. Podstawową, dolistną substancją chwastobójczą jest glifosat, który działa układowo i skutecznie zwalcza wiele gatunków chwastów. Większość środków zawierających glifosat jest rejestrowana przede wszystkim do sadów jabłoniowych, z możliwością wykonania tylko jednego zabiegu w sezonie. Zgodnie z zaleceniami „Dobrej Praktyki Rolniczej” oraz w ramach integrowanej produkcji (IP), w ciągu sezonu powinno się wykonywać nie więcej niż dwa zabiegi glifosatem, w sumarycznej dawce nie przekraczającej 3,6 kg tej substancji czynnej na hektar. W ramach dopuszczonej rocznej dawki glifosatu należy także uwzględnić gotowe do użycia, fabryczne mieszaniny glifosatu z innymi substancjami czynnymi. Administracyjne ograniczenia w stosowaniu glifosatu są następstwem jego wieloletnie nadużywania w rolnictwie, leśnictwie i na terenach nieużytkowanych rolniczo. Glifosat jest dopuszczony do stosowania w Unii Europejskiej do 15 grudnia 2022 r. Przy obecnym doborze środków chwastobójczych oraz systemie rejestracji, szybkie i efektywne zastąpienie glifosatu innymi herbicydami nie jest możliwe.
<img src="/media/uploads/1.brakuje_herbicydow_do_niszczenia_odrostow_korzeniowych_drzew_LmUnzVm.jpg" width="468" height="624" alt="" /> fot. Brakuje herbicydów do niszczenia odrostów korzeniowych drzew
W obrocie znajduje wiele środków zawierających glifosat, co sprzyja konkurencji między wytwórcami i przeciwdziała nieuzasadnionemu wzrostowi ceny. Większość środków zawierających glifosat może być stosowana w sadach bez względu na wiek drzew, nawet w nasadzeniach najmłodszych, ale tylko wtedy, jeśli sposób jego użycia gwarantują bezpieczeństwo drzew: 
<ul>
<li>specjalistyczna, sadownicza belka herbicydowa z osłonami;</li>
<li>niskie ciśnienie robocze;</li>
<li>warunki zewnętrzne (bezwietrzna pogoda)</li>
</ul>
 Od tej reguły są wyjątki, np. Gallup 360-K i Krypt 540 rekomendowane do sadów co najmniej 2-letnich. Należy pamiętać o uformowaniu drzew z pniem liczącym przynajmniej 70 cm i systematycznym przycinaniu dolnych gałęzi. Tam, gdzie gałęzie drzew położone są nisko, np. w starszych sadach wiśniowych odmiany Łutówka, glifosat zaleca się stosować tylko w okresie spoczynku drzew, wiosną przed ruszeniem ich wegetacji oraz późną jesienią, po zrzuceniu liści. Jesienne stosowanie glifosatu, w końcu października i w listopadzie pozwala na skuteczne zniszczenie chwastów zimotrwałych, w tym mniszka i wierzbownicy. Ogranicza tym samym niekorzystny wpływ zachwaszczenia na rozwój drzew na początku następnego sezonu wegetacyjnego.
<div data-article-box=""></div><h2>W asortymencie środków zawierających glifosat pojawiły się zmiany</h2>
<ul>
<li>Środek Roundup Power Max 720 nie posiada już dotychczasowej rejestracji do drzew owocowych, choć nadal może być stosowany w krzewach.</li>
<li> Pojawiły się nowe środki. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje grupa preparatów wyprodukowanych w standardzie Better Glyphosate Technology (Lepsza Technologia Glifosatu). Należą do nich BGT, Hadican i Halvetic, zarejestrowane na razie w uprawie jabłoni i gruszy. Zawierają one 180 g glifosatu w 1 l i polecane są w dawkach 4–6 l/ha opryskiwanej powierzchni. W porównaniu z dotychczasowymi rozwiązaniami, pozwala to zredukować użytą dawkę substancji czynnej o połowę. Jest to możliwe dzięki zmianom formulacji środków, które zawierają nowe i lepiej działające adiuwanty.</li>
</ul>
Pozostałe dopuszczone do sadów herbicydy dolistne nie są alternatywą wobec glifosatu, a jedynie jego uzupełnieniem, ze względu na węższe spektrum zwalczanych chwastów. Do zwalczania chwastów dwuliściennych, w tym trwałych, polecane są MCPA i 2,4-D.
<ul>
<li>MCPA jest najczęściej stosowane w formie mieszanin Chwastoxu Extra 300 SL z glifosatem, sporządzanych w zbiorniku opryskiwacza lub w formie fabrycznych (gotowych do użycia) mieszanin o nazwach Orkan 350 SL i Sprinter 350 SL. Do sadów jabłoniowych zarejestrowano Chwastox 750 SL (także jego mieszaninę ze środkiem Glifoherb 360 SL) oraz Chwastox Professional 750 SL (ewentualnie jego mieszaniny ze środkami Agrosar 360 SL lub Glifoherb 360 SL). Mieszaniny MCPA i glifosatu, są stosowane na podstawie etykiet Chwastoxu Extra 300 SL i niektórych herbicydów zawierających glifosat, np. Agrosar 360 SL, Glifocyd 360 SL, Glifoherb 360 SL, Glifopol 360 SL, Resolva Total, Dominator Green 360 SL. Środki Orkan 350 SL lub Sprinter 350 SL mogą być zastosowane w sadach jabłoniowych, a na podstawie tzw. rejestracji małoobszarowej także w gruszach, śliwach, wiśniach, czereśniach, brzoskwiniach i morelach. Opryskiwanie MCPA to obecnie jedyny, rekomendowany sposób na chemiczne zwalczanie skrzypu polnego w sadzie.</li>
</ul>
<img src="/media/uploads/2.skrzyp_polny_nalezy_do_chwastow_odpornych_na_glifosat.jpg" width="446" height="595" alt="" /> fot. Skrzyp polny należy do chwastów odpornych na glifosat 
<ul>
<li> Środek Kileo 400 SL stanowi mieszaninę 2,4-D z glifosatem. Należy zwrócić uwagę, że aktualnie zalecana dawka środka Kileo wynosi 3–5 l/ha, zamiast dotychczasowej 5–6 l/ha i pojawił się obowiązek utrzymywania 7-dniowej karencji. </li>
<li>Do maksymalnie 2 l/ha zmniejszono dawkę herbicydu Raptor 263 SC, który oprócz glifosatu zawiera pyraflufen etylowy pobierany przez liście roślin. Zastrzeżono dla niego także 45-dniowy okres karencji. Pyraflufen należący do tzw. herbicydów fotodynamicznych, poprawia skuteczność zwalczania, np. pokrzywy zwyczajnej, powoju polnego i wierzbownicy gruczołowatej oraz tempo zamierania chwastów w stosunku do glifosatu stosowanego samodzielnie.</li>
<li>Kwas nonanowy (Beloukha 680 EC, Randil Fast 680 EC) jest wytwarzany na bazie naturalnych kwasów tłuszczowych i zaliczany do tzw. herbicydów naturalnych. Cechuje go bardzo szybkie działanie i krótki okres karencji, wynoszący zaledwie jeden dzień. Kwas nonanowy zwalcza chwasty we wczesnych fazach rozwojowych, mchy, porosty oraz odrosty korzeniowe drzew owocowych (posiada rejestrację do jabłoni i śliw).</li>
<li> Perz właściwy jest chwastem powszechnie występującym w sadach i szczególnie zagrażającym dobremu owocowaniu drzew. W sadach zaliczanych do upraw małoobszarowych, gdzie zwalczanie perzu przy użyciu glifosatu może prowadzić do uszkodzenia drzew, polecane są preparaty zawierające fluazyfop: Fusilade Forte 150 EC, Balatella Forte 150 EC, Fortune, Foster Forte 150 EC, Trivko i Privium 125 EC, należące do grupy tzw. graminicydów powschodowych. Herbicydy te skutecznie zwalczają także chwasty prosowate, np. chwastnicę jednostronną i są jednocześnie selektywne, a więc w pełni bezpieczne dla drzew.</li>
<li> Węższy zakres rejestracji posiada inny graminicyd powschodowy – Quick 05 EC (chizalofop) oraz jego odpowiedniki – Elegant 05 EC, Graminis 05 EC, Supero 05 EC i Taurus 05 EC, polecane do gruszy, pigwy i nieszpułki zwyczajnej. Zwalczanie chwastów jednoliściennych graminicydami jest szczególnie polecane w młodych sadach drzew pestkowych, które są bardziej wrażliwe na glifosat niż drzewa ziarnkowe oraz wśród drzew o rozłożystym pokroju.</li>
<li>W brzoskwiniach, morelach, wiśniach, czereśniach, śliwach, gruszach, pigwach, orzechach włoskich i leszczynie, a więc w uprawach małoobszarowych, może być stosowana pendimetalina (Stomp Aqua 455 CS). Zabiegi tym herbicydem są wykonywane na glebę wolną od chwastów (przed ich wschodami lub po uprzednim zniszczeniu środkami dolistnymi). Pendimetalina w sadach drzew ziarnkowych i pestkowych jest stosowana wiosną lub jesienią, natomiast w sadach orzechowych i leszczynie wczesną wiosną, przed ruszeniem wegetacji drzew.</li>
<li>Doglebowe, dwuskładnikowe środki, takie jak: Spectrum Plus oraz jego odpowiednik Wing P 462,5 EC, które zawierają dimetenamid-P oraz pendimetalinę, są polecane w ramach zastosowania małoobszarowego do sadów gruszowych. Dzięki połączeniu dwóch substancji czynnych środki Spectrum Plus i Wing zwalczają w okresie kiełkowania liczne jednoroczne chwasty jedno- i dwuliścienne i najlepiej stosować je w czasie chłodu i na wilgotną glebę.</li>
<li>Diflufenikan (Diflanil 500 SC, Difenikan 500 SC, Premazor Sad 500 SC) służy do zwalczania jednorocznych chwastów dwuliściennych w jabłoniach. Środek jest pobierany przez liście i korzenie chwastów i powinien być stosowany na kiełkujące chwasty lub bezpośrednio przed ich wschodami. Najbardziej efektywne jest stosowanie diflufenikanu wiosną.</li>
</ul>
Zarówno diflufenikan, jak i pendimetalina (Stomp Aqua 455 CS) są polecane do sadów od drugiego roku po posadzeniu. Doglebowy Kerb 400 SC stosowany jest w listopadzie do zwalczania perzu i innych gatunków traw oraz niektórych jednorocznych chwastów dwuliściennych (komosa biała, przytulia czepna, gwiazdnica pospolita) w sadach jabłoniowych.

Dr hab. Jerzy Lisek, prof. IO Instytut Ogrodnictwa – PIB w Skierniewicach

co zamaist glifosatu

dikamba

do kiedy glifosat ma rejestracje?

glifsat

mcpa

pendimetalina

sady odchwaszczanie

zwalczanie chwastów w sadach

Jakie herbicydy dopuszczone są do stosowania w sadach?

Unia Europejska w ciągu ostatnich kilku lat wycofuje coraz więcej substancji aktywnych i nic nie wskazuje na to, żeby ten trend miał się odwrócić lub wyhamować. Wręcz przeciwnie, w przyszłości z rynku może zniknąć jeszcze wiele preparatów. W związku z wycofaniem tych substancji z polskiego rynku zniknęło:
<ul>
<li>61 preparatów fungicydowych;</li>
<li>48 herbicydów</li>
<li>oraz 76 insektycydów – łącznie 185 środków ochrony roślin na około 2400 produktów obecnie zarejestrowanych.</li>
</ul>
Kolejne substancje i preparaty mają być sukcesywnie wycofywane. Jedną z nich jest kaptan. Biorąc pod uwagę toczącą się w tej sprawie dyskusję w Komisji Europejskiej, Związek Sadowników RP wielokrotnie już monitował i podkreślał negatywne skutki i konsekwencje wynikające z wycofania z rynku ww. substancji jako środka do ochrony roślin przed chorobami. Kaptan to fungicyd stosowany w wielu różnych środkach ochrony roślin o dużym znaczeniu rolniczym i sadowniczym. Jest niezbędny do uzyskiwania wysokiej jakości produkcji naszych upraw, głównie jabłek. Od wielu lat sprawdza się jako skuteczne i wydajne narzędzie w zwalczaniu szeregu chorób roślin uprawnych, które mogą zdyskwalifikować znaczną część zbiorów ze sprzedaży, powodując tym samym ogromne straty ekonomiczne dla plantatorów, w tym sadowników. <div data-article-box=""></div>Obecnie Komisja Europejska opowiada się za ograniczeniem stosowania kaptanu wyłącznie do zastosowań w pomieszczeniach, co naszym zdaniem i zgodnie z wnioskiem naukowym EFSA oraz oceną państwa członkowskiego pełniącego rolę sprawozdawcy jest nieuzasadnione. W sprawozdaniu z oceny odnowienia stwierdzono, że kaptan spełnia kryteria konieczne do odnowienia. Ponadto EFSA poświadczyła, że kaptan nie jest substancją zaburzającą funkcjonowanie układu hormonalnego człowieka. Dodatkowo stosowanie właśnie kaptanu wykazuje wiele zalet w porównaniu z niektórymi innymi środkami ochrony roślin dostępnymi obecnie na rynku. Przede wszystkim jego wielofunkcyjny sposób działania na choroby pozwala na znacznie mniejszą liczbę zastosowań na polach, co przekłada się na zmniejszenie ogólnej ilości stosowanych pestycydów. Biorąc pod uwagę pozytywne opinie naukowe oraz konsekwencje wynikające z wycofania ww. substancji czynnej, Związek Sadowników RP skierował do Komisji Europejskiej oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi sprzeciw wobec tej propozycji. <div data-article-box=""></div>Produkcja sadownicza w dużej mierze uzależniona jest od środków ochrony roślin na bazie kaptanu, dzięki czemu zwiększa jej opłacalność i konkurencyjność na rynku międzynarodowym. Jest to szczególnie istotne z punktu widzenia polskich sadowników. Swoje stanowisko zaprezentowaliśmy również na posiedzeniu Freshfel – stowarzyszenia, którego członkami są krajowe stowarzyszenia, organizacje i przedsiębiorstwa zainteresowane europejskim sektorem świeżych owoców i warzyw. Członkowie Freshfel Europe pochodzą z całej Europy i całego łańcucha dostaw, od producentów po hurtowników, handlowców, logistykę i detalistów. Mamy nadzieję, że wspólnie osiągniemy sukces i maksymalnie przedłużymy możliwość stosowania kaptanu w sadownictwie. Agnieszka Dywan

Zagrożenia i zalecenia ochrony w sadach owocowych

Każdy sezon wegetacyjny ma swoją specyfikę i różni się od poprzedniego. Przy prognozowaniu zagrożeń związanych z agrotechniką na kolejny rok, należy wziąć pod uwagę zarówno problemy z ochroną, ale również przebieg pogody.