W latach 2018-2021 Najwyższa Izba Kontroli po raz kolejny wzięła pod lupę promocję polskiej żywności za granicą.

Jak promujemy polską żywność?

Skontrolowano działania polegające na organizacji zagranicznych wystaw i targów, na których promowano polską żywność wysokiej jakości pod hasłem Polska Smakuje. Ponadto MRiRW i KOWR aranżowały misje gospodarcze i handlowe, misje przyjazdowe zagranicznych importerów do Polski, rozmowy biznesowe B2B, wizyty studyjne i seminaria, a także zajmowały się publikacją materiałów promocyjnych.

Podejmowane przedsięwzięcia opierały się na założeniach określonych w Strategii promocji żywności MRiRW oraz w innych dokumentach strategicznych dotyczących promocji gospodarczej Polski. W ocenie NIK działania MRiRW i KOWR na rzecz promowania polskiej żywności za granicą były skuteczne.

Miliony na promocję

Zbadane wydatki na promocję polskiej żywności za granicą dokonane zostały w sposób celowy i gospodarny, zgodnie z przeznaczeniem oraz z przepisami prawa. W latach 2018-2021 (do 30 września) łączne wydatki związane z działaniami promującymi polską żywność za granicą wyniosły prawie 117,3 mln zł, z czego środki publiczne stanowiły kwotę ok. 87,8 mln zł, a środki prywatne niecałe 29,5 mln zł.

Brak strategii KOWR

NIK negatywnie oceniła fakt, iż KOWR nie opracował wieloletniego planu zagranicznych działań promocyjno-informacyjnych. W ocenie NIK brak takiego planu mógł negatywnie wpłynąć na ciągłość i spójność działań wspierających rozwój wymiany handlowej sektora rolno-spożywczego z zagranicą. Należy jednak podkreślić, że jeszcze przed zakończeniem kontroli Dyrektor Generalny KOWR przekazał do zatwierdzenia MRiRW ramowy plan działań promocyjno-informacyjnych do 2024 r.

Brak oceny ex post

NIK zwróciła uwagę, że w Strategii promocji żywności MRiRW nie określono mierników realizacji celów. Ponadto MRiRW nie przeprowadziło badania wizerunkowego ex post polskich produktów żywnościowych, czyli oceny wizerunku polskich artykułów rolno-spożywczych po wdrożeniu Strategii promocji żywności. Zdaniem Izby, z tego powodu, pełna ocena realizacji celów określonych w Strategii nie była możliwa.

Polska – hit eksportowy

W ostatnich latach polskie produkty rolno-spożywcze stają się coraz bardziej popularne na rynkach zagranicznych. W latach 2017-2020 polski eksport artykułów rolno-spożywczych wzrósł o ponad 6 mld EUR, czyli o ok. 22%. W 2019 r. Polska była 15. największym eksporterem produktów rolno-spożywczych na świecie i odpowiadała za ponad 2% światowego oraz niemal 6% unijnego eksportu produktów rolnych.

Produkty rolno-spożywcze były eksportowane z Polski przede wszystkim do krajów UE. Wartość eksportu na te rynki przekroczyła 27 mld EUR, co oznaczało wzrost o 5% w stosunku do 2019 r.

Głównym partnerem handlowym Polski były Niemcy (¼ wartości polskiego eksportu rolno-spożywczego), Wielka Brytania, Holandia, Francja, Włochy i Czechy. Natomiast do krajów trzecich w 2020 r. wyeksportowano produkty rolno-spożywcze o wartości 6,8 mld EUR (wzrost o 17% w stosunku do 2019 r.).

Do wzrostu eksportu i konsumpcji polskich artykułów rolno-spożywczych za granicą przyczyniają się przede wszystkim skuteczne działania informacyjno-promocyjne.

wk
fot. EnvatoElements, poglądowe