Nie tylko rolnicy muszą się rozwijać w zgodzie z ochroną środowiska i produkcją zdrowszej żywności, z wykorzystaniem mniejszej ilości środków ochrony roślin czy nawozów sztucznych. Żeby płody rolne były chętnie kupowane, a konsument wiedział co je, łańcuch musi współpracować. Każda z gałęzi łańcucha dostaw musi iść z duchem innowacyjności, aby polscy producenci i przetwórcy nie wypadli z rynku i byli nadal konkurencyjni na arenie międzynarodowej. Do tych działań potrzebne są innowacje w rolnictwie i całym sektorze rolno-spożywczym. O ciekawych, przykładowych rozwiązaniach rozmawiali dzisiaj eksperci podczas Międzynarodowego Forum Logistyki w Gospodarce Żywnościowej. Wydarzenie odbyło się w formie zdalnej. 

To już czwarta edycja konferencji organizowanej przez Katedrę Prawa i Organizacji Przedsiębiorstw w Agrobiznesie Wydziału Ekonomicznego, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. 

Podczas sesji głównej prof. dr hab. Dariusz Pieńkowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu przedstawił prelegentów, którzy w drugim dniu konferencji wprowadzili uczestników w innowacje wykorzystywane w rolnictwie i całym sektorze rolno-spożywczym. Innowacje w tej gałęzi gospodarki, przede wszystkim mają na celu poprawę efektywności funkcjonowania łańcucha dostaw i zapewnienie konsumentom zdrowej żywności. 

Technologia cyfrowa 

W rozwoju łańcucha dostaw warto wykorzystać technologię cyfrową, gdyż konsumenci na co dzień wykorzystują inteligentne aplikacje, aby poznać wady i zalety różnych towarów czy usług. Jest to przydane narzędzie podczas badania nawyków zakupowych, czy budowania modeli biznesowych, dzięki którym można stworzyć strategię zarządzania danym sektorem i rozwijać firmę w dobrym kierunku, zgodnym z zapotrzebowaniem rynku. Prof. Sebastian Jarzębowski z Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie podkreślił, że transformacja w modelu dystrybucji wraz z wdrażaniem nowoczesnych technologii, szczególnie cyfrowych może pomóc w zwiększeniu efektywności finansowej, a niekiedy nawet przynieść spore oszczędności. 

Pradawne ziarno

Stare reaktywowane metody produkcji roślinnej również mogą być innowacją. Najlepszym tego przykładem jest projekt Pradawne ziarno, który zaprezentował prof. Piotr Prus z Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy w prezentacji „Integracja działań i tworzenie innowacji w sektorze agrobiznesu – wybrane studium przypadków”. 
– Naszym celem jest opracowanie i wdrożenie innowacji w zakresie technologii uprawy, przetwórstwa i wprowadzenia do obrotu innowacyjnych produktów z pierwotnych form pszenic okrągłoziarnowej i perskiej o podwyższonej wartości odżywczej – mówił prof. Piotr Prus. Zaznaczył, że grupą docelową projektu są rolnicy, przetwórcy i konsumenci. W ramach projektu łączona jest nauka z praktyką, tak aby można ją było w przyszłości wykorzystać na polach w całej Polsce. Operacja jest finansowana ze środków funduszu EFRROW i krajowych środków publicznych oraz środków własnych konsorcjum (5 jednostek plus rolnicy). 
Wiosenna pszenica karłowata (okrągłoziarnowa) i pszenica perska mają o połowę niższy plon (około 3-4 ton/ha), jednak ich wartości odżywcze są wyższe niż odmian konwencjonalnych. W ramach projektu z ziaren powstaje mąka, a w dalszym etapie makaron oraz pieczywo.  Ziarno i mąka trafiają już do pierwszych klientów. Prof. Prus zaznaczył, że ważne w tym aspekcie są media społecznościowe i Youtube, gdzie opisywane są zabiegi w uprawach, czy przepisy na pieczenie chleba. Jest coraz więcej osób zainteresowanych projektem, świadomych konsumentów, chłonących zdrową żywność. To obecnie, nawet nie moda, ale styl życia, który spotykany jest coraz częściej.

Prof. Prus zaznaczył, że pszenica to nie jedyna uprawa, którą zajmują się obecnie naukowcy. Na tapetę wzięli także produkcję słodkich ziemniaków średniowczesnej odmiany Gardena, o różowej skórce. Jest odporna na zarazę ziemniaka, bardzo dobrze nadaje się do produkcji ekologicznej, jak i konwencjonalnej. Dobrze plonuje, nie wymaga wysokiego zastosowania środków ochrony roślin. 

Trzecią interesującą rośliną, którą z powodzeniem można uprawiać nie obawiając się o słaby plon w czasie suszy, jest trawa odmiany Nova Grass, która jest wyjątkowo odporna na suche lata i inne czynniki stresowe. Niebawem trafi na rynek. 
Konsorcjum chce stworzyć rozpoznawalną markę, posługującą się kodami QR i mediami, aby mieć stały kontakt z konsumentem i móc wsłuchiwać się w jego potrzeby. 

– Przykłady innowacji są odpowiedzią na potrzeby rynku oraz wsparciem podnoszącym jakość żywności poprzez kontrolowaną uprawę roślin i jakość produkcji oraz efektywne działania marketingowe – mówił ekspert i dodał, że w ramach projektu prowadzone są badania potrzeb konsumentów, liczne degustacje i zajęcia dla studentów. Każdy element łańcucha dostaw jest w pełni zaangażowany w projekt, który już przynosi satysfakcjonujące efekty.  

Zdrowa gleba to podstawa

To z kolei przykład mądrych innowacji w zakresie dbania o zdrowie gleby, aby wykorzystać w pełni jej potencjał. Jednak w pierwszej kolejności należy przeprowadzić jej badania i zasilić ją w niezbędne dla roślin uprawnych składniki. Niby proste, jednak okazuje się, że nie wszędzie jest to stosowane. Sypiemy często nawóz bez oceny stanu gleby, a być może ona wcale tego nie potrzebuje. Paweł Kaczmarek w prezentacji „Innowacyjne techniki i technologie biologizacji kluczem do zrównoważonego rozwoju w Top Farms” zaznaczył, że na polach firmy jest określony cel – uzyskanie pH gleby między 6,5 -7 i zastosowanie nie mniej niż 1 g wapnia w każdym kilogramie gleby.

– Naszym celem jest osiągnięcie stosunku 80% wapnia, 15% magnezu, 4% potasu i fosforu 1%. Wierzymy, że ten stosunek, jest najlepszy do stworzenia optymalnych warunków dla naszych plonów – powiedział Kaczmarek i zaznaczył, że równie ważna jest zawartość materii organicznej w glebie i stosowanie nawozów naturalnych, które często w gospodarstwie są po prostu darmowe. Ekspert z Top Farms podkreślił, że nie ma znaczenia czy gospodarstwo jest duże czy małe, jednak na mniejszą skalę łatwiej wprowadzić w życie kilka prostych zasad, które nie wymagają dodatkowych nakładów, a korzyści są widoczne gołym okiem. Nie tylko te prośrodowiskowe, ale również finansowe. 
dkol