Zbieraj szybko i bez uszkadzania gleby. 7 wskazówek na mokre żniwa
12.08.2023autor: Jan Beba
Nawet w trakcie kradzionych żniw, gdy ziarno trzeba szybko zebrać z pola, nie możemy pozwolić na degradację gleby. Zobacz, jak można uniknąć niepotrzebnego zagęszczenia gleby, a tym samym oszczędzić sobie kłopotów przy kolejnych uprawach.
Front pogodowy, który przetoczył się nad naszym krajem spowodował, że zbiór pozostałego zboża odbędzie się w dużej mierze na podmokłej glebie. Oznacza to, że ryzyko jej zagęszczenia jest szczególnie wysokie. Właśnie teraz podczas zbioru wykonywanego w wilgotnych warunkach uszkodzenia struktury gleby są nieuniknione. Uszkodzenia, które zwykle nie są łatwe do naprawienia i będą miały wpływ na plony kolejnych upraw.
Wystarczy kilka zmian w organizacji pracy, aby ograniczyć negatywny wpływ ciężkiego sprzętu na glebę bez nadmiernego przedłużania zbiorów. Rozmawialiśmy o tym z ekspertem w dziedzinie kombajnów prof. Thomasem Rademacherem z Politechniki w Bingen oraz specjalistą ds. inżynierii rolniczej Alexandrem Czechem z Izby Rolniczej Nadrenii Północnej-Westfalii, którzy udzielili nam wskazówek dotyczących zbioru przyjaznego glebie:
r e k l a m a
1. Zaplanuj kolejność
Nie każde pole jest takie same. Jeśli gospodarujesz na różnych glebach, nasi eksperci radzą, by lepiej przyjrzeć się tym obszarom, nawet używając łopaty do oceny wilgotności. Następnie ustawić kolejność zbiorów na podstawie niższej wilgotności, wielkości pól i związanego z nią natężenia ruchu.
2. Wysypuj na skraju pola
Rozładunek ziarna z kombajnu do przyczepy podczas koszenia oszczędza czas i nie stanowi problemu w suchych warunkach. Obecnie jednak ochrona gleby jest ważniejsza niż czas jaki stracimy na rozładunek na uwrociu. Tu należy wziąć pod uwagę straty związane z zagęszczaniem gleby. Alternatywą jest korzystanie tylko i wyłącznie z istniejących ścieżek technologicznych znajdujących się jak najbliżej kombajnu.
Zbiornik na ziarno napełniaj tylko częściowo i rozładowuj go na skraju pola. (Źródło: Asbrand)
3. Mniejszy nacisk na podłoże
Nawet jeśli warunki polowe są trudne, ziarno musi zostać zebrane z pola. Aby jak najmniej obciążać glebę, liczba przejazdów i obciążenie kół pojazdów na polu musi być jak najmniejsze. Zmniejszenie ciśnienia w oponach jest najprostszym i najtańszym środkiem. W zależności od typu opony, zmniejszenie o połowę ciśnienia wewnętrznego może prowadzić do podwojenia powierzchni styku, ale ma to swoje wady. Nośność opony w dużym stopniu zależy od jej wewnętrznego ciśnienia i prędkości jazdy. Niższe ciśnienie w oponach zawsze wiąże się ze zmniejszoną nośnością. Dlatego obniżenie ciśnienia w oponach kombajnu zwykle oznacza, że nie można już całkowicie wypełnić zbiornika ziarna, do czego i tak nie zachęcamy w wilgotnych warunkach.
Sprawdź dane techniczne opon podane przez producenta. Mówią one o zależności między ciśnieniem w oponach a nośnością. Wielu producentów oferuje je do pobrania w Internecie. Maszyny wyposażone w opony IF lub VF mają niewielką przewagę. Przy takim samym obciążeniu mogą wytrzymać około 20 lub 40% mniejsze ciśnienie powietrza niż standardowe opony.
Podwozia gąsienicowe lub koła bliźniacze mają większą powierzchnie styku z podłożem niż pojedyncze opony, dlatego jeśli mamy taką możliwość, ten wariant powinien mieć pierwszeństwo pracy na podmokłych polach. Nie jest to jednak popularne wyposażenie kombajnów. (Źródło: Wobser)
4. Odpuść obrzeża
Jeśli pole graniczy z rowami lub lasem, lepiej na początku pracy pozostawić pas o szerokości jednego lub kilku przejazdów, bo to miejsca, które obsychają najdłużej. Omijajmy też znane zaniżenia terenu, a pozostawione tam zboże zbierać na końcu.
5. Żadnych opon ciężarowych
W obecnych warunkach glebowych przyczepy szczególnie z oponami ciężarowymi nie powinny wjeżdżać na pole, a jeśli trzeba to wybierać te ze specjalnymi oponami polowymi. Przykładem są opony VF dostępne również do przyczep, które pomimo obniżonego ciśnienia wewnętrznego mają wysoką ładowność. Jeśli do bazy gospodarstwa jest spora odległość i musimy korzystać z przyczep na ciężarowym ogumieniu, warto rozważyć skorzystanie z przyczepy przeładunkowej.
6. Nie rozerwij kombajnu!
Jeśli kombajn utknął w błocie i trzeba go wyciągnąć, nigdy nie mocuj lin holowniczych do zaczepu wózka hederu lub tylnej osi. Te miejsca nie tolerują dużych sił rozciągających. Zaczep może się na przykład oderwać i ranić osoby stojące w pobliżu. Lepiej jest położyć linę pod kombajnem i zaczepić do przedniej osi. To, czego kombajny w ogóle nie tolerują, to ściąganie na boki. Dlatego zawsze ciągnij prosto do przodu lub do tyłu.
7. Prasy do słomy również zostawiają swój ślad
Jeśli wilgotność gleby pozwala tylko na zbiór zboża, zdecydowanie należy zrezygnować ze zbioru słomy. Dla przykładu prasa Claas Quadrant 5200 przenosi około 8 ton masy własnej na cztery koła. Do tego dochodzi masa gotowych bel w prasie. Z belką tnącą Finecut ta sama prasa waży nawet dobre 12 ton.
A co z lawetami do transportu bel? Ze względu na niezbędną nośność zwykle jeżdżą na oponach ciężarowych. Ciśnienie wewnętrzne 8 bar jest standardem i prowadzi do szczególnie głębokich śladów i zagęszczenia gleb. Jeśli słoma jest pilnie potrzebna, zbierz ją z najbardziej suchych obszarów, a zestawem transportowym poruszaj się po ścieżkach technologicznych.
Prasowanie i zwożenie bel sprawia że wilgotna gleba jest ponownie rozjeżdżana ciężkim sprzętem. (Źródło obrazu: Tastowe)
oprac. jb na podst. topagrar.com Fot. topagrar.com
Jan Beba
<p>redaktor „top agrar Polska”, specjalista w zakresie techniki rolniczej.</p>
