Interwencja na rynku mleka ruszyła. Czy poprawi sytuację?
Unijna interwencja na rynku mleka już się rozpoczęła i potrwa do końca września. Czy pomoże to przetwórcom i rolnikom w trudnej sytuacji?
Od 1 lutego do 30 września trwa interwencja na rynku, która polega na skupie masła i odtłuszczonego mleka w proszku, po cenach ustalonych w unijnym rozporządzeniu. Problem polega na tym, że aktualne ceny rynkowe masła i odtłuszczonego mleka w proszku (OMP) przewyższają obowiązujące ceny interwencyjnego zakupu wyznaczone odpowiednio na poziomie 221,75 EUR/100kg dla masła i 169,80 EUR/100kg dla OMP i stąd brak zainteresowania mechanizmem i najprawdopodobniej nikt z niego nie skorzysta, bo ceny referencyjne są zbyt niskie.
Polska próbowała je zmienić, ale zdaniem Brukseli rynek notuje jedynie korektę, a ceny skupu pomimo odnotowanego spadku są nadal na akceptowalnym poziomie.
- Komisja stoi jednak na stanowisku, które prezentowała również podczas ostatniej reformy WPR w 2020 r., że podniesienie tych cen miałoby negatywne skutki budżetowe (szybkie wyczerpanie budżetu przeznaczonego na sytuacje kryzysowe) i rynkowe (niewłaściwy sygnał dla rynku). Poza tym, tylko Polska, Litwa i Łotwa popierają obecnie podniesienie cen interwencyjnych – napisał w odpowiedzi na interpelację wiceminister rolnictwa Janusz Kowalski.
Komisja Europejska stwierdziła, że średnie ceny skupu mleka w UE w styczniu 2023 r. obniżyły się po raz pierwszy po dwudziestu czterech miesiącach nieprzerwanego wzrostu i ceny mleka w skupie są nadal na akceptowalnym poziomie. Komisja zapowiedziała jedynie monitoring sytuacji rynkowej i reakcję dopiero wówczas jeśli będzie ona konieczna.
Na początku 2023 r. tendencja wzrostowa cen skupu mleka została zahamowana. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w lutym 2023 r. średnia cena mleka w skupie w Polsce wyniosła 2,27 zł/l.
Ile zakładów mleczarskich jest w Polsce?
Według danych Głównego Inspektoratu Weterynarii na koniec 2022 r. były zarejestrowane:
1) zakłady zatwierdzone zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 853/2004 do przetwórstwa:
· mleka i produktów z mleka krowiego - 293 zakłady,
· mleka i produktów z mleka koziego - 11 zakładów,
· mleka i produktów z mleka owczego - 10 zakładów.
2) zakłady zarejestrowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 do przetwórstwa mleka i produktów mlecznych w ramach działalności marginalnej lokalnej i ograniczonej
· 241 zakładów.
3) zakłady zarejestrowane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 852/2004 do przetwórstwa mleka i produktów mlecznych w ramach rolniczego handlu detalicznego (GIW nie posiada danych w rozbiciu na gatunki zwierząt, od których pozyskuje się mleko)
· 804 zakłady.
Produkcja mleka w Polsce w 2023 r.
Na tle spadkowych tendencji w produkcji mleka w UE, obecnych zwłaszcza w I połowie 2022 r., produkcja w Polsce rosła. Skup mleka w Polsce w grudniu 2022 r. wyniósł 1 049 052 ton, wykazując wzrost o 5,8% w stosunku do poprzedniego miesiąca oraz o 1,7% r/r. Jednocześnie skumulowany skup w mleka w Polsce za cały 2022 r. wyniósł 12 813 585 ton i był o 2,4% powyżej skupu odnotowanego w 2021 r. W styczniu 2023 r. ten trend został w Polsce utrzymany. W pierwszym miesiącu br. podaż surowca mlecznego w Polsce była wyższa 1,6% r/r oraz o 4,5% wyższa w porównaniu z ilością mleka skupionego w grudniu 2022 r. Od momentu wejścia Polski do UE wzrost produkcji mleka należy do najwyższych w UE.
Polska jest samowystarczalna pod względem produkcji mleka
Samowystarczalność na krajowym rynku mleka i jego przetworów od wielu lat utrzymuje się na poziomie 120-124%, a około 4,7 mln ton trafia na eksport.
Według wstępnych danych Ministerstwa Finansów w całym 2022 r. wartość eksportu produktów mlecznych wyniosła 3,6 mld EUR (16,8 mld zł) i była o 37% wyższa niż w 2021 r. Jednocześnie na import tego asortymentu do Polski wydatkowano 1,75 mld EUR (8,2 mld zł), o 33% więcej r/r. Dodatnie saldo obrotów handlowych produktami mlecznymi w 2022 r. ukształtowało się na poziomie 1,85 mld EUR (8,6 mld zł), o 41% wyższym niż w 2021 r.
wk
Fot. Envato Elements
Najważniejsze tematy