Spadek: brać czy odrzucić?
r e k l a m a
Partnerzy portalu

Spadek: brać czy odrzucić?

23.01.2021autor: dr Wiktoria Osdoba

Otrzymałem pismo, że dziedziczę majątek po zmarłym wuju. Jakiś stary samochód, trochę maszyn oraz małe gospodarstwo – wszystko daleko od Kujaw – bo w Bieszczadach. Co, gdy odmówię spadku? – pyta redakcję Agrarlex rolnik spod Inowrocławia.

Z artykułu dowiesz się

  • Jaki jest termin na odrzucenie spadku?
  • Co należy zrobić żeby odrzucić spadek?
  • Jakie dokumenty są potrzebne podczas odrzucenia spadku?
  • Czy możliwe jest odrzucenie spadku przez małoletniego?
  • Jaka jest wysokość opłaty sądowej?
Spadek, to nie zawsze okazja do wzbogacenia się. Czasami pozostawione rzeczy po krewnym mają dla nas bardziej wartość sentymentalną, niż przynoszą nam wymierne korzyści. Mieszkając na Kujawach należy się zastanowić, czy niewielkie gospodarstwo położone w Bieszczadach nie zrujnuje nas finansowo. Należy doliczyć koszty dojazdu, utrzymania gospodarstwa czy naprawę maszyn. 


Brać czy odrzucić spadek?

Każdy spadkobierca testamentowy i ustawowy może odrzucić spadek. Zasadą jest, że w przypadku biernej postawy spadkobiercy, czyli niezłożenia oświadczenia co do przyjęcia lub odrzucenia spadku, spadek po 6 miesiącach zostaje dziedziczony z dobrodziejstwem inwentarza. Zanim podejmiemy decyzję, czy przyjmiemy spadek wprost, czy z dobrodziejstwem inwentarza, mamy czas tych 6 miesięcy na rozpoznanie się w majątku po zmarłym. Jest to wystarczający czas na podjęcie właściwej decyzji. 
Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony z dziedziczenia. Najczęściej do odrzucenia spadku dochodzi w sytuacjach gdy:
  • spadkodawca pozostawił długi,
  • wartość majątku spadkowego jest niewielka i jego odziedziczenie przysporzyłoby znacznie więcej utrudnień niż jego odrzucenie,
  • spadkodawca jest krewnym, z którym spadkobierca nie utrzymywał kontaktu i spadkobierca nie ma wiedzy odnośnie jego majątku spadkowego. 
Warto pamiętać, że złożonego oświadczenia o odrzuceniu spadku nie można odwołać oraz odrzucenie spadku dotyczy całego majątku spadkowego, czyli nie można przyjąć – w naszym przypadku – samochodu oraz maszyn po wuju, a nie przyjąć gospodarstwa.
r e k l a m a

Termin na odrzucenie spadku

Przed podjęciem decyzji należy się dobrze zastanowić, jakie skutki dla spadkobiercy będzie miało przyjęcie lub odrzucenie spadku. Ustawowy termin na dokonanie odrzucenia spadku wynosi sześć miesięcy od chwili, gdy spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku. 
Termin sześciu miesięcy jest wystarczający żeby rozeznać się w majątku, który możemy odziedziczyć. 

Co należy zrobić, aby odrzucić spadek

Odrzucenia spadku należy dokonać przed sądem właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego lub przed notariuszem. U notariusza lub w sądzie powinniśmy pojawić się z aktem zgonu osoby zmarłej i swoim aktem urodzenia oraz dowodem osobistym. Wówczas nie powinno być problemów z odrzuceniem spadku. 

Notariusz ma obowiązek przesłać do Sądu Rejonowego właściwego ze względu na ostanie miejsce zamieszkania spadkodawcy wypis aktu notarialnego dokumentujący oświadczenie o odrzuceniu spadku, które w swej treści zawiera informacje o spadkodawcy oraz osobie odrzucającej spadek. Jeśli zdecydujemy się na odrzucenie spadku po wuju należy pamiętać, że zgodnie z kolejnością dziedziczenia spadek przejdzie na Twoje dzieci. 

Jakie warunki muszą być spełnione, aby doszło do odrzucenia spadku w imieniu małoletniego?

W sytuacji, w której zachodzi konieczność odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka, rodzice, jako jego przedstawiciele ustawowi, muszą zwrócić się do sądu o wydanie zezwolenia na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Sądem właściwym jest Sąd Rejonowy, Wydział Rodzinny i Nieletnich, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. 

Rodzice muszą uzasadnić swój wniosek. Sąd oceni celowość odrzucenia spadku, przede wszystkim, czy na odrzuceniu spadku nie ucierpi majątek dziecka. Ważne jest zatem udowodnienie, że przyjęcie spadku nie będzie dla dziecka korzystne. 

Termin sześciomiesięczny dla dziecka liczony jest od dnia odrzucenia spadku przez ich rodzica. Uzyskanie zezwolenia sądu na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego nie jest jednoznaczne z odrzuceniem spadku. Oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć w formie aktu notarialnego lub w drodze postępowania sądowego. Decydując się na odrzucenie spadku u notariusza, czynność jest wykonywana zdecydowanie szybciej. 

Opłata sądowa 

Opłata sądowa za złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w sądzie na podstawie art. 49 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wynosi 100 zł. Na wyznaczenie posiedzenia można czekać kilka tygodni, a przy panującej pandemii – nawet kilka miesięcy. 
W sądzie należy złożyć pisemny wniosek o odebranie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Następnie sąd wyznaczy termin posiedzenia, na którym odbierze oświadczenie. 

dr Wiktoria Osdoba, Uniwersytet Warszawski
Podstawa prawna:
Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 755 ze zm.)

Artykuł jest informacją i nie stanowi porady prawnej.
autor dr Wiktoria Osdoba

dr Wiktoria Osdoba

dr Wiktoria Osdoba, Uniwersytet Warszawski

przeczytaj inne artykuły tego autora
r e k l a m a
r e k l a m a

Przeczytaj także

Spadek

Jak sprawdzić, czy spadek jest bezpieczny i warty przejęcia?

Oto salomonowe pytanie godne serwisu Agrarlex: jak sprawdzić, czy spadek, który otrzymujesz, jest bezpieczny i warty przejęcia? Często bowiem okazuje się, że zamiast majątku odziedziczyć można cudze długi!

czytaj więcej
Spadek

Czy roszczenie osobiste wchodzi do spadku?

Roszczenia osobiste, dla wielu istotne w kwestii spadku, ale czy z punktu widzenia prawa spadkowego mają one znaczenie? Nad tematem pochyla się Alicja Moroz, redakcyjny prawnik „Tygodnika Poradnika Rolniczego”.

czytaj więcej

Najważniejsze tematy

r e k l a m a
Pytania i regulaminy
Kategorie
Produkty Agrarsklep
Przydatne linki
Social Media

Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Akta rejestrowe przechowywane w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydziale Gospodarczym, KRS 0000101146, NIP 7780164903, REGON 630175513, kapitał zakładowy: 1.000.000 PLN.

Wszystkie prezentowane w ramach niniejszego portalu treści są własnością Polskiego Wydawnictwa Rolniczego Sp. z o.o., są zastrzeżone i chronione prawem autorskim, kopiowanie i dalsze rozpowszechnianie treści jest zabronione. (art. 25 ust. 1 pkt 1b ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych)