Odpowiedz: Do 7 czerwca 2018 r. wprowadzanie energii elektrycznej do sieci, a także pobieranie tej energii z sieci nie były świadczeniem usług ani sprzedażą w rozumieniu ustawy o VAT. Obecnie takie czynności są traktowane jako zwykła dostawa lub zakup – w rozumieniu ustawy o VAT. Równocześnie obowiązuje przepis „Wytwarzanie i wprowadzanie do sieci energii elektrycznej (…) nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców”. Tak więc instalacja fotowoltaiczna na dachu nie będzie wymagała zgłoszenia działalności gospodarczej, jednak z punktu widzenia ustawy o VAT, produkcja energii elektrycznej na sprzedaż będzie działalnością gospodarczą – co do zasady opodatkowaną VAT (można skorzystać ze zwolnienia do 200 tys. zł na podstawie art. 113).

Ponieważ nasz Czytelnik jest czynnym podatnikiem VAT, za okresy, w których wystąpi nadwyżka salda energii dostarczonej w stosunku do pobranej z sieci, powinien wystawić, po rozliczeniu z odbiorcą, fakturę VAT ze stawką 23% za ową nadwyżkę. Nie ma obowiązku zapłaty VAT za energię zużytą na własne potrzeby. Równolegle, jako czynny podatnik VAT, ma prawo odliczać VAT naliczony od zakupu samej instalacji i od kosztów jej eksploatacji. Największym problemem będzie w omawianym przypadku rozliczenie energii zużytej na potrzeby gospodarstwa domowego i gospodarstwa rolnego (na potrzeby produkcji opodatkowanej). W praktyce operator sieciowy instaluje jeden licznik dwukierunkowy. Ponieważ rolnik (gospodarstwo rolne) nie jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą, to wg aktualnej linii orzeczniczej rolnik jest w sensie prawnym „prosumentem” i do rozliczeń wystarczy jeden licznik dwukierunkowy. Jednak, jeśli rolnik równocześnie prowadzi działalność pozarolniczą, to teoretycznie jako „nieprosument” powinien już na własny koszt zainstalować wewnętrzne liczniki zużycia energii dla prawidłowego rozliczenia VAT.

Roman Włodarz