<div>W poprzednich latach<strong> pierwsze przymrozki </strong>miały miejsce już we wrześniu, natomiast w tym roku temperatura w dalszym ciągu popołudniami sięga nawet 30 st. C i nic nie wskazuje, żeby się to w najbliższym czasie zmieniło.</div>
<h2>Kiedy nadejdą pierwsze przymrozki?</h2>
<div>W pierwszej połowie października jedynie poza Podhalem, gdzie temp. o poranku może wynosić około 5 st. C., nadal spodziewać się możemy na termometrach od 8 do 12 st. C, a w niektórych miejscach w Polsce nawet 20 st. C.</div>
<div><br /><strong>Pierwsze zmiany</strong> według prognoz mają nadejść dopiero<strong> od 16 października.</strong> Nocami w całym kraju temperatura ma spadać od 5 do 10 st. C, a na Podhalu może spaść już nawet do 3 st. C. Wszystko to wskazuje, że pierwsze przymrozki mogą nadjeść już po tej dacie.<br /><br /><br /><em>opr. na podst. IMGW/onet</em><br /><em>Fot: Konieczka</em></div>

authoress

Patrycja Bernat

codzienny

top agrar Polska

imgw

Kiedy nadejdą pierwsze przymrozki?

pierwsze przymrozki

pogoda

pogoda dla rolnika

prognoza na październik

prognoza na wrzesień

prognoza pogody

Pogoda dla rolnika: kiedy nadejdą pierwsze przymrozki?

<div>W wyniku występujących warunków wilgotnościowych <strong>w 12. raporcie nt. suszy rolniczej, IUNG – stwierdza wystąpienie tego zjawiska na terenie 4 województw</strong>: </div>
<ul>
<li>wielkopolskiego,</li>
<li>mazowieckiego,</li>
<li>podlaskiego,</li>
<li>łódzkiego.</li>
</ul>
<div><strong>Susza występowała w 4 monitorowanych uprawach</strong>:</div>
<ul>
<li>kukurydzy na kiszonkę,</li>
<li>ziemniaka,</li>
<li>krzewów owocowych,</li>
<li>kukurydzy na ziarno.</li>
</ul>
<div><strong>W analizowanym okresie największy zasięg suszy rolniczej występował wśród upraw kukurydzy na kiszonkę, obejmując 15 gmin. </strong>W uprawach ziemniaka stwierdzono ją w 12 gminach, na plantacjach krzewów owocowych w 12, a wśród upraw kukurydzy na ziarno w 7 (patrz mapa KBW).</div>
<div><img src="/media/uploads/2023-09-19_12_51_34-window.png" width="100%" alt="" /></div>
<div><strong>Szkody rolnicze</strong></div>
<div>Instytut informuje także, że zgodnie z definicją określoną w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.) „<strong>suszę oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb</strong>”. Zatem<strong> w obojętnie którym okresie sześciodekadowym zostanie stwierdzona susza, to plony ostateczne dla upraw objętych suszą będą niższe przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych</strong>.</div>
<div>Szczegółowe informacje przedstawiające straty plonów w poszczególnych województwach za pomocą map oraz tabel zamieszczone są z kolei na stronie <strong>Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej </strong>(SMSR) www.susza.iung.pulawy.pl. Przedstawione dane są sumą wszystkich gmin i powierzchni objętych suszą od początku jej monitorowania, tj. od 21 marca w danym roku, aż po raport bieżący. Należy też mieć na uwadze, że tylko <strong>zasięg maksymalny jest najbardziej miarodajny</strong> w monitorowanym okresie wegetacyjnym w oznaczeniu wystąpienia suszy rolniczej w kraju, województwie, gminie czy na działce ewidencyjnej.</div>
<div></div>
<div><strong>Trudny sezon</strong></div>
<div><strong>W dotychczasowym okresie wegetacyjnym, tj. od 21 marca do 10 września stwierdzono niedobory wody powodujące obniżenie plonów przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskiwanych w średnich warunkach pogodowych dla wszystkich (14) monitorowanych upraw</strong>:</div>
<ul>
<li>kukurydzy na ziarno,</li>
<li>kukurydzy na kiszonkę,</li>
<li>roślin strączkowych,</li>
<li>rzepaku i rzepiku,</li>
<li>krzewów owocowych,</li>
<li>zbóż jarych,</li>
<li>zbóż ozimych,</li>
<li>warzyw gruntowych,</li>
<li>truskawek,</li>
<li>tytoniu,</li>
<li>drzew owocowych,</li>
<li>chmielu,</li>
<li>ziemniaka,</li>
<li>buraka cukrowego.</li>
</ul>
<div>
<div>Wystąpienie suszy rolniczej w kraju dla okresu 21.03 – 10.09 2023 roku przedstawia poniższa tabela:</div>
<div><img src="/media/uploads/2023-09-19_13_29_04-window.png" width="100%" alt="" /></div>
<div>[bie]</div>
</div>
<div></div>

<p>redaktor „top agrar Polska”, specjalista w zakresie uprawy i nawożenia roślin.</p>

author

Janusz Biernacki

IUNG

kukurydza kiszonkowa

susza rolnicza

uprawy ziemniaka

Poprawiony bilans wodny, ale negatywne skutki suszy pozostały

<div>Gospodarzem warsztatów polowych był Zbigniew Dworecki, prezes Hodowli Zarodowej Zwierząt Żołędnica. Zwrócił on uwagę, że choć najważniejsza dla jego firmy jest hodowla bydła, to jednak <strong>buraki cukrowe stanowią bardzo istotną pozycją w płodozmianie. </strong>Także w tej w uprawie wprowadzono spore zmiany i obecnie 100% jest obsiane w technologii stip-till.<br /><br /><img src="/media/uploads/zolednica_01.jpg" width="1000" height="561" alt="" /></div>
<h2>Rosnące koszty działalności</h2>
<div>– Dla rolnictwa rok 2023 jest trudny ze względu na <strong>rosnące koszty działalności. </strong>Ale na tym tle wyróżnia się burak cukrowy, którego uprawa daje stabilne i satysfakcjonujące zyski – mówił Krzysztof Jachimowski, przewodniczący Federacji Związków Plantatorów Buraka Cukrowego Grupy Pfeifer &amp; Langen Polska i członek prezydium KZPBC.</div>
<div><br />Roman Kubiak, prezes Pfeifer &amp; Langen zauważył, że aktualnie jest bardzo dobry czas dla plantatorów buraka cukrowego. Trzeba go wykorzystać i przygotować się na przyszłość, przede wszystkim wypracować<strong> rozwiązania agrotechniczne</strong>, które pozwolą jak najlepiej wykorzystać<strong> potencjał uprawy.<br /><br /><div data-article-box=""></div><img src="/media/uploads/zolednica_02.jpg" width="1000" height="666" alt="" /><br /></strong></div>
<div><br />– Przy zmniejszeniu opadów, a także ograniczeniu środków ochrony roślin, musimy korzystać z takich metod, które pozwolą nam utrzymać koszty na właściwym poziomie z możliwością zwiększenia plonów – powiedział Roman Kubiak.</div>
<div data-article-box=""></div><h2>Zalety uprawy strip-till</h2>
<div>Podczas spotkania Henryk Ławiński z działu surowcowego Pfeifer &amp; Langen przedstawił zalety uprawy strip-till. <strong>Ograniczenie spalania paliwa</strong>,<strong> zmniejszenie zużycia nawozów</strong>, przez precyzyjne podanie nawozu pod korzeń. Warto też zaznaczyć, że mniejsza liczba przejazdów ogranicza ryzyko erozji gleby oraz wpływa na oszczędność wody.</div>
<div></div>
<div>Na poletkach wysiano różne<strong> odmiany buraków cukrowych,</strong> dzięki czemu plantatorzy mogli obserwować różnice, jak poszczególne odmiany reagują na choroby grzybowe. Przedstawiono także efekty korzystania z oprogramowania Liz NPro, które bilansuje poziom nawożenia azotowego na podstawie między innymi technologii uprawy, rodzaju gleby, przebiegu warunków pogodowych i oczekiwanego poziomu plonów.<br /><br /><div data-article-box=""></div><img src="/media/uploads/zolednica_04.jpg" width="1000" height="561" alt="" /></div>
<div><br />Przygotowano także poletka, na których zastosowano wyższe nawożenie azotowe, a polaryzacja była niższa, a plon korzeni podobny.</div>
<div><br />– Czyli opłaca się nawozić buraki zgodnie z oprogramowaniem Liz NPro – podkreślał Henryk Ławiński z działu surowcowego Pfeifer &amp; Langen.<br /><br /><div data-article-box=""></div><img src="/media/uploads/zolednica_05.jpg" width="1000" height="666" alt="" /></div>
<br />Uczestnicy mogli zobaczyć pokaz <strong>mechanicznego zabezpieczenia pryzm buraków włókniną.<br /></strong><br /><em>opr. Bernat Patrycja</em><br /><em>na podstawie: Pfeifer&amp;Langen Polska</em><br /><em>Fot: Pfeifer&amp;Langen Polska</em>

burak cukrowy

pasowa uprawa buraków cukrowych

Pfeifer&Langen Polska

plantator buraków cukrowych

uprawa

uprawa buraka cukrowego

uprawa buraków

uprawa pasowa

Uprawa pasowa buraków cukrowych – jak sprawdza się strip-till?

<div>Pod koniec lata i na początku jesieni pogoda spłatała rolnikom dużego figla. Najpierw <strong>nadmierne opady</strong>, potem <strong>wysokie temperatury</strong> utrudniały prace polowe, a później optymalne wschody. Wiele zbóż, w tym pszenice i mieszańcowe odmiany <strong>żyta ozimego</strong> wysiano z dużym opóźnieniem, wynoszącym od 2 do 3 tygodni. Z nieco mniejszym przesunięciem czasowym dotyczyło ono także<strong> siewów rzepaku ozimego</strong>, na co pozwala coraz cieplejsza jesień i późne nadejście zimy zatrzymujące wegetację. Chociaż w kilku ostatnich sezonach tego zjawiska nie odnotowano, obserwowano natomiast tzw. pełzającą wegetację, gdy oziminy miały po tym okresie więcej o 1–2 liści niż przed zimą.</div>
<h2>Pogoda w sierpniu i wrześniu 2023</h2>
<div>Według IMGW w <strong>sierpniu </strong>br.<strong> średnia obszarowa temperatura powietrza</strong> wynosiła 19,6°C i była o 1,1°C wyższa od średniej wieloletniej (1991–2020), a miesiąc sklasyfikowano jako bardzo ciepły. <strong>Najcieplejszym rejonem</strong> nizinnym było Podkarpacie ze średnią 20,5°C, a relatywnie<strong> najchłodniejsze</strong> Pomorze z uśrednioną temperaturą powyżej 17°C. Z kolei średnia suma opadów wyniosła 100,6 mm i była wyższa o 34,4 mm od wieloletniej normy, stanowiąc 152% jej wartości.</div>
<div></div>
<div>We <strong>wrześniu</strong> średnia temperatura <strong>powietrza</strong> wyniosła 17,7°C i była aż o 3,9°C wyższa od średniej wieloletniej, a miesiąc uznano za ekstremalnie ciepły.</div>
<div>Najcieplejszymi rejonami były:</div>
<ul>
<li>Wielkopolska,</li>
<li>Kujawy,</li>
<li>ziemia lubuska,</li>
<li>duża część woj. dolnośląskiego oraz Podkarpacie z uśrednioną temperaturą ok. 18°C.</li>
</ul>
Miesięczna średnia suma opadów wyniosła natomiast 22,4 mm i była aż o 35 mm mniejsza od normy. Z wynikiem 39% wieloletniej normy opadowej sklasyfikowano go jako skrajnie suchy.<br /><br /><div data-article-box=""></div><img src="/media/uploads/rozkad_opadow_sieprien_wrzesien_2023.png" width="837" height="430" alt="" /><br /><br /><div data-article-box=""></div><img src="/media/uploads/temperatura_powietrza.png" width="836" height="421" alt="" /><br />
<div data-article-box=""></div><h2>Rzepak na starcie wegetacji</h2>
<div>W tych warunkach dobrze radził sobie rzepak na starcie wegetacji. Ciepła gleba oraz duża ilość deszczu w sierpniu sprzyjały przygotowaniu pól pod zasiewy, a wschody obserwowano już po 5 dniach. Nie wszędzie było jednak tak dobrze, gdyż na mozaikowatych i gliniastych stanowiskach nie udało się optymalnie doprawić gleby i przykryć nią wysianych nasion, zatem <strong>wschody były niewyrównane.</strong> Lokalnie różnice tej fazy dochodziły do 10–14 dni. Widać to też obecnie na polach, gdzie wybujałe rzepaki mają ponad 30 cm i po 8–10 liści, natomiast te z opóźnionych wschodów są w fazie 4–6 liści i dorastają do 15 cm.</div>
<figure class="image"><img src="/media/uploads/po_mokrym_sierpniu_i_suchym_ale_ciepym_wrzesniu_wiekszosc_plantacji_rzepaku_w_polsce_prezentuje_sie_korzystnie.wyrosniete_liscie_moga_w_trakcie_zimy_okazac_sie_dobra_naturalna_osona_przed_mrozem_i_zimnym_wiatrem..jpg" width="1000" height="666" alt="" />
<figcaption>Po mokrym sierpniu i suchym, ale ciepłym wrześniu większość plantacji rzepaku w Polsce prezentuje się korzystnie. Wyrośnięte liście mogą w trakcie zimy okazać się dobrą, naturalną osłoną przed mrozem i zimnym wiatrem. Fot. Biernacki.</figcaption>
</figure>
<div>Większość plantacji w kraju prezentowała się natomiast korzystnie, była po 2. zabiegu skracania, zwłaszcza odmiany mieszańcowe. Te z jednym – wykonanym pod koniec września lub na początku października – są trochę zanadto wyrośnięte, ale zjawisko dotyczy tylko <strong>wydłużonych ogonków liściowych</strong>, a łan ma ponad 20 cm wysokości. Ostatecznie może okazać się to przydatne, gdyż częściowo zmacerowane przez przymrozki zewnętrzne liście będą stanowiły osłonę dla stożka wzrostu, który jest obecnie siedzący oraz szyjki korzeniowej. Ta <strong>naturalna okrywa może ochronić plantację przed skutkami zimy</strong>, zwłaszcza jeśli nie będzie jej w postaci śniegu, a z taką sytuacją mamy do czynienia coraz częściej.</div>
<div data-article-box=""></div><h2>Atak szkodników - pchełka rzepakowa</h2>
<div>Dużym problemem ciepłej jesieni był intensywny nalot szkodników, zwłaszcza <strong>pchełki rzepakowej</strong>, która niszczyła liścienie, powodując <strong>straty w obsadzie roślin </strong>zwłaszcza na południu kraju. Dodatkowo obserwowano naloty:</div>
<ul>
<li>tantnisia,</li>
<li>gnatarza,</li>
<li>mszyc oraz śmietki, które osłabiając plantacje, dopełniały skalę zniszczeń.</li>
</ul>
<p>W tym rejonie nawet do połowy września trwały siewy rzepaku, który w połowie października osiągnął fazę 6–8 liści i wymagał m.in. dolistnego dokarmiania.</p>
<div data-article-box=""></div><h2>Nowe zasiewy i wschody zbóż ozimych</h2>
<p>Dość korzystna pogoda w sierpniu i wrześniu sprzyjała także nowym zasiewom i wschodom zbóż ozimych. Jęczmień, pszenżyto czy żyto osiągały w połowie października optymalne fazy rozwoju, tj. były na początku krzewienia (jęczmień), czy wykształciły 2–3 liście. Z kolei pszenice szpilkowały lub były w fazie 1–2 liści właściwych. Rośliny były zdrowe, bez uszkodzeń i dobrze wybarwione, chociaż na pojedynczych egzemplarzach wystąpiły śladowe infekcje <strong>mączniaka, septorioz</strong> oraz po kilka mszyc, budząc obawy o choroby wirusowe. Na uprawach tych trwała w tym czasie ochrona herbicydowa oraz wykonywano profilaktyczne zabiegi fungicydowe.<br /><br /><div data-article-box=""></div></p>
<figure class="image"><img src="/media/uploads/przy_dosc_sprzyjajacej_jesiennej_pogodzie_zboza_ozime_sa_w_kraju_w_dobrej_kondycji_fizjologicznej_i_jest_duza_szansa_ze_osiagna_przed_zima_fazy_pozwalajace_przezimowac_z_minimalnymi.jpg" width="1000" height="666" alt="" />
<figcaption>Przy dość sprzyjającej jesiennej pogodzie zboża ozime są w kraju w dobrej kondycji fizjologicznej i jest duża szansa, że osiągną przed zimą fazy, pozwalające przezimować z minimalnymi stratami w obsadzie. Fot. Biernacki. </figcaption>
</figure>
<div>Jeden z rolników z woj. zachodniopomorskiego skomentował natomiast stan jęczmienia ozimego – może warto było go skracać, bo siany ok. 10 września rozwinął się aż za bardzo. Na południowym wschodzie Polski rolnicy zgłaszali dodatkowo problemy z deficytem wody dla zbóż ozimych sianych po połowie września, gdyż lokalnie wschody były nierównomierne. Potwierdzają natomiast ogólną<strong> dobrą zdrowotność upraw</strong> i brak strat spowodowanych przez <strong>szkodniki</strong>, w tym mszyce.</div>
<div></div>
<div><em>Fot. Biernacki; grafika IMGW </em></div>

<div>Pod koniec lata i na początku jesieni pogoda spłatała rolnikom dużego figla. Najpierw <strong>nadmierne opady</strong>, potem <strong>wysokie temperatury</strong> utrudniały prace polowe, a później optymalne wschody. Wiele zbóż, w tym pszenice i mieszańcowe odmiany <strong>żyta ozimego</strong> wysiano z dużym opóźnieniem, wynoszącym od 2 do 3 tygodni. Z nieco mniejszym przesunięciem czasowym dotyczyło ono także<strong> siewów rzepaku ozimego</strong>, na co pozwala coraz cieplejsza jesień i późne nadejście zimy zatrzymujące wegetację. Chociaż w kilku ostatnich sezonach tego zjawiska nie odnotowano, obserwowano natomiast tzw. pełzającą wegetację, gdy oziminy miały po tym okresie więcej o 1–2 liści niż przed zimą.</div>
<h2>Pogoda w sierpniu i wrześniu 2023</h2>
<div>Według IMGW w <strong>sierpniu </strong>br.<strong> średnia obszarowa temperatura powietrza</strong> wynosiła 19,6°C i była o 1,1°C wyższa od średniej wieloletniej (1991–2020), a miesiąc sklasyfikowano jako bardzo ciepły. <strong>Najcieplejszym rejonem</strong> nizinnym było Podkarpacie ze średnią 20,5°C, a relatywnie<strong> najchłodniejsze</strong> Pomorze z uśrednioną temperaturą powyżej 17°C. Z kolei średnia suma opadów wyniosła 100,6 mm i była wyższa o 34,4 mm od wieloletniej normy, stanowiąc 152% jej wartości.</div>
<div> </div>
<div>We <strong>wrześniu</strong> średnia temperatura <strong>powietrza</strong> wyniosła 17,7°C i była aż o 3,9°C wyższa od średniej wieloletniej, a miesiąc uznano za ekstremalnie ciepły.</div>
<div>Najcieplejszymi rejonami były:</div>
<ul>
<li>Wielkopolska,</li>
<li>Kujawy,</li>
<li>ziemia lubuska,</li>
<li>duża część woj. dolnośląskiego oraz Podkarpacie z uśrednioną temperaturą ok. 18°C.</li>
</ul>
<p>Miesięczna średnia suma opadów wyniosła natomiast 22,4 mm i była aż o 35 mm mniejsza od normy. Z wynikiem 39% wieloletniej normy opadowej sklasyfikowano go jako skrajnie suchy.<br /><br /><img src="/media/uploads/rozkad_opadow_sieprien_wrzesien_2023.png" alt="" width="837" height="430" /><br /><br /><img src="/media/uploads/temperatura_powietrza.png" alt="" width="836" height="421" /></p>

Pogoda dla rolnika: kiedy nadejdą pierwsze przymrozki?

Na razie pogoda jest iście wakacyjna i bardziej niż jesień przypomina lato. Pierwsze przymrozki w latach poprzednich miały już często miejsce w połowie września, a jak będzie w tym roku?

Kiedy nadejdą pierwsze przymrozki?