W swoim październikowym raporcie tegoroczne zbiory słonecznika eksperci amerykańskiego departamentu rolnictwa (USDA) szacują na 52 mln t, podczas gdy w poprzednim sezonie zbiory były aż o 5 mln t wyższe. Tegoroczny zbiór słonecznika tylko o 2,7 mln t przewyższy krytyczny dla tej uprawy sezon 2020/21.

A przecież amerykańscy eksperci bazowali w swych prognozach na krajowych doniesieniach od największych producentów słonecznika Rosji, Ukrainy i Unii Europejskiej. Obecnie spływające dane z tych regionów, stale uaktualniane informacjami o plonach z odbywających się właśnie zbiorów nie napawają optymizmem

IKAR obniżył prognozę zbiorów w Rosji 

USDA tegoroczne zbiory słonecznika w Rosji prognozuje na 17 mln t, ale ostatnie doniesienia płynące z tego kraju nie są już tak optymistyczne.

Instytut Badań nad Rynkiem Rolnym (IKAR) obniżył właśnie prognozę zbiorów słonecznika w Rosji o 600 tys. t, do 16,3 mln t. Prognozę skorygowano w związku ze spadkiem powierzchni zbiorów słonecznika w Centralnym i Nadwołżańskim Okręgu Federalnym.

– Sytuacja na rynku jest naprawdę nietypowa, trudna do oceny, wszystko będzie zależało od rzeczywistej pogody, nie tylko w najbliższych tygodniach – przekazał Vadim Semikin, analityk IKAR. Według niego, w negatywnym scenariuszu zbiory w Rosji mogą osiągnąć 14–15 mln t, bowiem jak zauważył, część zbiorów słonecznika może odbywać się już w warunkach zimowych. 

W obliczu obfitych opadów deszczu i pierwszych ataków zimy, także wcześniejsze prognozy firmy analitycznej ProZerno, które wynosiły 16,7 mln t mają zostać obniżone, a Instytut Oleju i Tłuszczów, straty w plonach z tytułu pogorszenia warunków pogodowych określa na 800 tys. ton.

Na Ukrainie większość już zebrano

Tegoroczne ukraińskie zbiory słonecznika USDA szacuje na 10,5 mln t, i jest to aż 7 mln ton mniej niż w poprzednim sezonie oraz 3,6 mniej od sezonu 2020/21

Według informacji prasowej Ministerstwa Polityki Agrarnej Ukrainy do 21 października br. zbiory słonecznika przeprowadzono już na 68% powierzchni, zbierając 7 mln ton nasion, ze średnim plonem 2,19 t/ha.

W Unii też gorzej, ale Polska…

Bieżący sezon w słoneczniku w Unii Europejskiej USDA prognozowała już w bieżącym raporcie jako nieco słabszy od poprzedniego. Zdaniem amerykańskich ekspertów Unia zbierze 9,7 mln t słonecznika, przy zbiorach zeszłego sezonu o 0,5 mln t wyższych.

Te prognozy jednak USDA podawało jeszcze przed najnowszym monitoringiem stanu upraw KE, w którym jak możemy przeczytać w biuletynie MARS plony słonecznika będą niższe o 16% w stosunku do średniej z ostatnich pięciu lat i 17% gorsze od roku ubiegłego. Średni unijny plon słonecznika wyniesie 1,97 t/ha.

Za to w Polsce zbierzemy średnio 2,15 t/ha i choć do unijnych liderów nam daleko, bo Chorwaci zbierają 3 t/ha, a Austria 2,67 t/ha, to Polska jako jeden z niewielu krajów Unii będzie miał w tegoroczne lony wyższe od średniej z okresu ostatnich 5 lat. W porównaniu do poprzedniego roku tak dobrze już nie będzie, bo według satelitarnego monitoringu nasze plony słonecznika będą słabsze o 10% od ubiegłorocznych. Aktualnie w naszych skupach ceny słonecznika najczęściej obracają się wokół 2300 zł/t, ale tu bardzo istotne są parametry.

Warto podkreślić, że uprawa słonecznika w naszym kraju dopiero się rozwija a o jej rozwoju decydować może zapotrzebowanie. Wystarczy popatrzeć na naszych południowych sąsiadów Czechów, gdzie przerabiająca słonecznik fabryka w Ołomuńcu, należąca do ADM, tak mocno podciągnęła stan upraw w tym kraju, że Czesi zbierają słonecznika już 2,5 t/ha.

Juliusz Urban fot. firmowe