— To dla mnie bardzo ważne wydarzenie. To Forum niezwykle ważnego sektora produkcji rolniczej w Polsce i w całej Unii Europejskiej. Mamy za sobą trzy lata dramatycznych doświadczeń: pandemia COVID-19, która pociągnęła za sobą ciężkie konsekwencje dla całej gospodarki, teraz rosyjska agresja przeciwko Ukrainie - to jest wyzwanie dla bezpieczeństwa żywnościowego. I w tym trudnym czasie to bezpieczeństwo żywnościowe zostało zapewnione, dzięki rolnikom, dzięki hodowcom i przetwórcom. Ogromny udział w tym jest hodowców bydła. Chciałem podziękować, za to wielkie osiągniecie, gdzie została zachowana wysoka pozycja eksportowa zarówno w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej — rozpoczął komisarz Wojciechowski. 

28 Planów Strategicznych na lata 2023 - 2027

Komisarz podczas wystąpienia podkreślił również, jak nietypowy jest to moment dla Wspólnej Polityki Rolnej, która trwała w okresie 2014-2020, a nawet i do 2022 roku, gdzie te ostatnie dwa lata były tym okresem przejściowym.

— Od 1 stycznia 2023 roku mamy nową Wspólną Politykę Rolną, która zawiera aż 28 Planów Strategicznych. Belgia ma dwa takie plany, a pozostałe kraje członkowskie po jednym. Są to plany, z którymi wiążemy ogromne nadzieje, a jednocześnie myślimy już o przyszłości o tym, jak ta polityka rolna będzie wyglądała po roku 2027.- dodał Wojciechowski. 

Dziennie znika 800 gospodarstw rolnych

Wyniki Powszechnego Spisu Rolnego, które zostały przeprowadzone w Unii Europejskiej, pokazują jak z dużymi problemami mamy do czynienia. Od 2010 do 2020 roku ubyło w UE 3 miliony gospodarstw rolnych. Z 12 milionów zostało 9 milionów.

— 25% gospodarstw zniknęło. To jest 800 gospodarstw dziennie. W Polsce było to 14%, gdzie znikają głównie małe i średnie gospodarstwa rodzinne. Żaden kraj nie jest wolny od tego problemu. Gospodarstwa likwidowane są też w krajach, gdzie to rolnictwo jest wolne i nowoczesne jak Holandia. Tam odnotowano likwidacje na poziomie 7%. Ten proces musi zostać zatrzymany —  powiedział komisarz. 

Produkcja mieszana, również jest jednym z problemów, z którym musi mierzyć się polskie rolnictwo, a właściwie z jej brakiem. Króluje ścisła specjalizacja, dlatego szczególną wartością odznaczają się gospodarstwa zajmujące się hodowlą bydła, ponieważ w dużej mierze tam zachowana jest produkcja mieszana, która jest tym ważnym elementem rolnictwa zrównoważonego. Oczywiście razem z dobrostanem, z letnim wypasem, z własnymi paszami i z produkcją bezcennego obornika.

— Kilka słów o dobrostanie zwierząt, na które zostało przeznaczone miliard 700 milionów euro. To więcej niż wszystkie kraje UE-27 wydały dotychczas na dobrostan. Nigdy nie było takiego wsparcia dla hodowli jak teraz. To, co jest zapisane w tym planie, wierzę, że będzie w nim na stałe. W skali UE całe wsparcie dla dobrostanu wynosi 1,5 miliarda euro - to całość wydatków w UE w poprzednich 7 latach. Teraz jest to 7,5 miliarda euro, czyli pięć razy więcej. To jest proszę Państwa coś, z czego się cieszę, że inwestycje w dobrostan to inwestycja w promocje wysokiej jakości wołowi z Polski i z krajów Unii Europejskiej —  zaznaczył Wojciechowski. 

Unijny komisarz  zaznaczył również, że po udanej misji w Wietnamie, gdzie znikają bariery handlowe,  i promowano  naszą wołowinę, będziemy cały czas zabiegać o rynki Azjatyckie. W tym roku planowane są wyjazdy do Japonii, a także do Indii.

Wzmocnić zarządzanie kryzysowe

Zdaniem Wojciechowskiego dużym zadaniem dla Unii Europejskiej jest wzmocnienie zarządzania kryzysowego.

— Powstał kryzys, jakiego się nie spodziewaliśmy, Zakłócenia na rynku, klimatyczne czy polityczne i w zakresie zdrowia publicznego. Jesteśmy w Unii zbyt słabo wyposażeni. Pomoc publiczna państwa członkowskiego, doraźna pomoc, to nie jest rozwiązanie. Na przyszłość sama Unia Europejska musi mieć silne instrumenty wspomagania rolników w kryzysie. Aktualna rezerwa kryzysowa, to jest nic w skali potrzeb. Będę zabiegał, aby przyszły budżet był większy. To jest moje zobowiązanie, aby ten budżet zwiększyć — obiecał Janusz Wojciechowski. 

A co ze zbożem z Ukrainy? Będą rekompensaty?

Komisarz podczas wystąpienia został zapytany przez redaktora naczelnego top agar Polska, Karola Bujoczka, o równie ważny problem, jakim są straty ekonomiczne poniesione przez rolników, przez zbyt szerokie otworzenie się UE na zboże i rośliny oleiste importowane z Ukrainy.

— To prawda i będziemy o tym dyskutować w najbliższy poniedziałek (30 stycznia br. - przyp. red.) na posiedzeniu unijnej Rady Ministrów ds. Rolnictwa. Jest to inicjatywa polska, Pana Premiera Kowalczyka oraz pięciu innych ministrów. Problem jest widoczny, wzrost importu z Ukrainy w skali całej Unii Europejskiej jest rzeczą dobrą, zwłaszcza dla hodowców. W 2022 roku zbiory kukurydzy w całej UE były mniejsze o 27%. Te dostawy z Ukrainy ratowały cały sektor w wielu krajach. Polska jednak jest w innej sytuacji. W Polsce nie było spadku w zbiorach —  dodał Janusz Wojciechowski. 

Jakie możliwości pomocy są przewidywane w tym sektorze?

Czy rolnicy, którzy ponieśli starty ekonomiczne, przez zwiększony import zboża z Ukrainy mogą liczyć na rekompensatę?

—  Musimy doprowadzić do solidarności europejskiej. Bo pierwszy raz byśmy musieli powiedzieć, że rezerwa kryzysowa owszem tak, ale tylko dla kilku krajów, albo może i dla regionów. To poddane jest analizie. Rozumiem powagę sytuacji, dlatego w poniedziałek się dużo wyjaśni. Jeśli chodzi o handel i otwarcie rynku to jest to decyzja należąca do 27 państw członkowskich. Byłbym nieodpowiedzialnym komisarzem, gdybym składał deklaracje, których nie byłbym w stanie zrealizować — powiedział na koniec Janusz Wojciechowski. 


Bernat Patrycja
fot. DK