Z początkiem marca 2022 r. Komisja Europejska przedstawić ma listę konkretnych działań, które mają zostać podjęte z uwagi na wzrost energii na terenie UE, c w konsekwencji przekłada się na wysokie ceny nawozów. 

Morawiecki apeluje

W posiedzeniu sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju wsi na temat Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, uczestniczyli między innymi europejski komisarz ds. rolnictwa Janusz Wojciechowski oraz premier Mateusz Morawiecki.

Premier polskiego rządu pod koniec stycznia tego roku wystąpił z apelem do KE. Apel dotyczył dopłat dla rolników na nawozy.

- My to widzimy, my to rozumiemy, nie chowamy głowy w piasek. Już jakiś czas temu, ponad miesiąc temu skierowałem wniosek do Komisji Europejskiej, aby jak najszybciej pozwoliła nam na dopłaty do nawozów- podkreślił Morawiecki.

- 2 marca Komisja Europejska, na bazie polskiej propozycji i dzięki inicjatywie polskiego premiera i polskiego komisarza, przedstawi zestaw możliwych działań, akceptowalnych przez państwa członkowskie - oświadczył Wojciechowski, dziękując jednocześnie premierowi Mateuszowi Morawieckiemu za inicjatywę dotyczącą m.in. dopłat do nawozów.

- Ceny nawozów to coś, co boli całą wieś, nie tylko w Polsce, ale w całej Europie - podkreślił Wojciechowski, dodając, że dzięki zwróceniu się przez Morawieckiego do Komisji „sprawa nabrała dużego rozmachu".

Polska inicjatywa to rozwiązanie dla całej UE

Z początkiem marca Komisja Europejska przedstawić ma komunikat w kwestii nawozów. Jak podkreśla Wojciechowski, jest on za tym, aby propozycję premiera Morawieckiego oraz polskiego rządu zostały przedstawione. Chodzi między innymi o zerowy Vat na nawozy, dopłaty do nawozów oraz zwolnienie z produkcji nawozów z ETS.

- Wierzę głęboko, że dzięki polskiej inicjatywie będzie to rozwiązanie dobre dla rolników całej UE - dodał komisarz Wojciechowski.

W komunikacie mają zostać wskazane możliwości i plany Komisji Europejskiej. Jak powiedział komisarz, zostały poddane analizie możliwości złagodzenia cła przewozowego i cła antydumpingowego.

Cła antydumpingowe

Fabien Santini, zastępca szefa działu zarządzania rynkami rolno-spożywczymi w DG ds. Rolnica zaznaczył, że w unijnych przepisach istnieje klauzula, która pozwoliłaby na czasowe zawieszenie ceł antydumpingowych. Żeby do tego doszło, należy udowodnić, iż ich zamknięcie nie poniesie za sobą żadnych „szkód”.

Nie jest to pierwsze podejście do rozmów na temat ceł na nawozy. W roku 2021 COPA organizacja zrzeszająca gospodarstwa rolne starała się, o ich zniesie. Cła antydumpingowe na nawóz wynoszą średnio do 40 euro za tonę, w zależności od nawozu.

Nieuczciwe praktyki handlowe

Komisarz ds. rolnictwa zwrócił również uwagę na przyjętą w ostatnim czasie ustawę dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych.

-Ta dyrektywa daje instrumenty prawne, żeby rolników bronić przed nadużyciami sieci handlowych czy generalni odbiorców towarów rolnych - podkreślił.

Dzięki tej dyrektywie przykładowo Hiszpania wprowadziła zakaz płacenia producentom rolnym cen poniżej kosztów produkcji. Wojciechowski uważa, że takie rozwiązanie powinno być również wprowadzone w Polsce.

- Zachęcam do myślenia w tym kierunku, ponieważ Polska ma bardzo skoncentrowany przemysł przetwórczy. (...) Przewaga tych zakładów nad rolnikami jest ogromna i wprowadzenie zasady powinno wzmocnić ochronę rolników. Nie można się zgodzić, żeby rolnik miał płacone poniżej kosztów produkcji. To jest nieuczciwe, nie do zaakceptowania - powiedział komisarz.

Polski plan strategiczny

Unijna polityka rolna zmienia się, a państwa członkowskie mają coraz więcej do powiedzenia.

- Bruksela nie narzuca wszystkiego. Plan strategiczny jest krajowy i wiele odpowiedzi na kluczowe pytania zależy od rządów poszczególnych państw – wytłumaczył Wojciechowski.

Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych

Rolnicy reprezentowani przez Federacje Branżowych Związków Producentów Rolnych wystosowali apel do komisarza ds. rolnictwa, o pomoc. Jak zaznaczyli, rolnicy muszą planować długoterminowo, mają dzierżawy i kredyty. Nagłe i wysokie zmiany na rynku nawozów zabierają im możliwość rozwoju gospodarstw.

Bernat Patrycja
Źródło: gazetaprawna/ euractiv/ farmersjournal.ie
fot: envatoelmenst