Farma Świętokrzyska ekogospodarstwo podbijające rynek
Farma Świętokrzyska to certyfikowane ekologiczne gospodarstwo rolne, a jednocześnie jedna z największych polskich firm, oferujących ekologiczne warzywa, owoce oraz przetwory. We własnej przetwórni produkuje obecnie ponad 70 bioproduktów, bazujących na zdrowych, autorskich recepturach. Dysponuje ponad 200 ha gruntów własnych. W ostatnim czasie przybyło 50 ha dobrej ziemi, położonej w otulinie Świętokrzyskiego Parku Narodowego. W tym roku teren obsiano soją.
Gospodarstwo z przetwórnią o powierzchni magazynowej 4 tys. ton
Od 2018 r. firma ma nowy oddział w miejscowości Motycz koło Lublina. Powierzchnia magazynowa to 4 tys. ton. Oprócz magazynów jest tam produkcja kiszonek czy gotowanych i próżniowo pakowanych buraków, marchwi, ziemniaków, kukurydzy oraz wielu innych przetworów. W pobliżu tej lokalizacji znajdują się gospodarstwa dostawców, których jest w sumie ok. 100. Przez ostatnie 2 lata rozbudowany został także zakład w Borii.
Dział logistyki nieustanie się rozwija. Farma Świętokrzyska dysponuje własną flotą transportową w celu zapewnienia jak najlepszej jakości usług.
Warzywa ekologiczne znakowane światłem ograniczają użycie opakowań
Farma Świętokrzyska jako pierwsza polska firma wprowadziła w 2019 r. znakowanie biowarzyw naturalnym światłem. Takie "tatuaże" pozwalają całkowicie zrezygnować z opakowań. Znak jest naniesiony bezpośrednio i bezdotykowo na skórkę za pomocą naturalnego światła, które zmienia naturalny pigment warzywa, nie uszkadzając jego komórek. Jest to metoda w pełni bezpieczna, a oznakowane produkty zachowują wszystkie wartości odżywcze. Technologia została opracowana przez firmę Laser Food i JBT Corporation przy wsparciu unijnego programu Eco-innovation i zgodnie z unijnymi normami. Warzywami dostępnymi z tym oznakowaniem są cukinia, dynia piżmowa, seler korzeniowy, pomidor.
Warzywa ekologiczne i ich przetwory są coraz popularniejsze
Rynek produktów ekologicznych rozwija się, a zapotrzebowanie rośnie. Świadomość konsumentów jest coraz większa – czytają etykiety, analizują skład. Zdrowy styl życia oraz spożywanie żywności bezpiecznej – wysokiej jakości, wolnej od substancji chemicznych – dla nas oraz środowiska, staje się coraz popularniejsze.
Dużym zainteresowaniem cieszą się kiszonki. Mają duże walory odżywcze, są smaczne. – Nie poddajemy ich procesowi pasteryzacji, co sprawia, że zachowują wszystkie witaminy i naturalne probiotyki. Oferujemy kilka nowości, w tym m.in. biokapustę kiszoną z jarmużem oraz z jabłkiem i pietruszką. Bardzo popularne są również zakwasy z kiszonych warzyw, w tym głównie buraków, kapusty, selera i ogórków. Zauważamy też trend na dania łatwe do przygotowania, a jednocześnie zdrowe i nieprzetworzone. Dlatego oferujemy ekologiczne risotto pomidorowe, salsę pomidorową, paprykarz świętokrzyski, pasztet gryczany, konfitury z marchewki czy buraka – wymienia Łukasz Gębka, prezes Farmy Świętokrzyskiej.
Gospodarwstwo posiada 140 tuneli foliowych
Rozsady wszystkich warzyw są kupowane w firmie Krasoń. Oferuje ona je z certyfikatem ekologicznym. W uprawie polowej największą powierzchnię zajmuje cukinia Calabonita i Supremo. Rośnie też ogórek gruntowy Karaoke, marchew Bolero, jarmuż Winterbor, dynia Hokkaido, Kaori Kuri, Uchiki Kuri i piżmowa, cebula żółta i czerwona Centro i Red Lady, seler naciowy Tejal, seler korzeniowy Prinz, burak ćwikłowy Monty i Carillon, kapusta głowiasta Longma, czosnek Jarus oraz por Lancia. Urozmaiceniem są sałata masłowa i portulaka.
Obecnie firma dysponuje 140 tunelami foliowymi o wymiarach 30 m na 7,5 m. Wszystkie są nawadniane kroplowo. Produkcja w nich rozpoczyna się jak najwcześniej. W pierwszej kolejności siana jest rzodkiewka Waleria. Przez cały rok rośnie w nich jarmuż odmiany Winterbor. Jest też miejsce dla pomidorów Honey Moon, Mei Shuai, papryki Yecla, Clavesol, Dragoney, oraz truskawki Murano.
Nawadnianie najważniejszym elementem uprawy warzyw
Nawadnianych jest 90% powierzchni upraw. Gospodarstwo dysponuje kilkoma studniami o głębokości 60 m i pompami włoskiej firmy Casella Hy-Turb. Najmocniejsza ma wydajność 1600 l wody na minutę i ciśnienie 18 atm. Obsługuje 3 deszczownie o długości 550 m i średnicy węża 9 cm. Są jeszcze 2 o mocy 9 kW i 7,5 kW. Nawadnianie jest sterowane automatycznie. W pracach na polu, szczególnie podczas zbioru, pomaga od 40 do 100 osób. Są to głównie Polacy dojeżdżający z okolicznych wsi, a także osoby zza wschodniej granicy.
Badania gleby i warzywa to podstawa uprawy
W firmie dużo inwestuje się w badania gleby i produktów. Uprawy oraz przetwórnia są certyfikowane w firmie Agrobiotest oraz Ekogwarancja. Mają certyfikat GlobalGAP. W ubiegłym roku na badania w laboratorium akredytowanym wydano 800 tys. zł. Wyniki badań poszczególnych gatunków warzyw zamieszczane są na stronie internetowej farmaswietokrzyska.pl.
Nawożenie dopracowane do perfekcji
W zakresie nawożenia roślin i prowadzenia produkcji swoją fachową wiedzą służy od kilku lat dr Beata Studzińska. Analiza chemiczna gleby jest wykonywana co najmniej dwa razy w roku. Stosowane są nawozy dopuszczone w rolnictwie ekologicznym. Są to siarczan potasu Patentkali (K+S), nawóz potasowo-fosforowy z Luveny oraz wapniowo-fosforowy PHYSIO-MESCAL G18. Oprócz nawozu organicznego na bazie kompostu BIO FertiPURE sprowadzanego z Belgii, stosowany jest świeży nawóz bydlęcy. Na żyzność gleby pozytywnie wpływają też pożyteczne mikroorganizmy (z firmy Multikraft z Austrii). Rośliny są wspomagane też nawozem krzemowym Pherma Guard – amorficzną ziemią krzemową. To forma bardzo dobrze przyswajalna przez rośliny, poprawiająca odporność tkanek na uszkodzenia. Gospodarstwo dysponuje 2 stacjami meteo firmy Agrosmart. Otrzymywane raporty pozwalają na ułożenie zabiegów ochronnych i nawożeniowych.
Mechaniczne odchwaszczanie jest tańsze niż ręczne
Najbardziej kosztochłonne w ekologii jest ręczne odchwaszczanie. Aby ograniczyć te zabiegi do minimum, np. w uprawie cebuli z dymki, sadzi się ją bardzo głęboko na 7 cm i bardzo wcześnie zaczyna używać bronę chwastownik. Zabiegi powtarza się co 3 dni, nawet gdy na powierzchni gleby widać pierwszy liść cebuli. Później ogranicza się tylko do odchwaszczania międzyrzędzi ręcznie. Pozwala to na uzyskanie też dobrego plonu z hektara pod warunkiem, że na to samo stanowisko cebula wróci po kilku latach. W uprawie innych gatunków zwalczanie chwastów ułatwia zastosowanie gazowego wypalacza czy pielników np. ZUZA i Kress.
Ogórki hitem przetworów warzywnych Farmy Świętokrzyskiej
Do kiszenia przeznaczane są ogórki odmiany Karaoke, która najlepiej nadaje się do przetworów. Ma świetny smak, odpowiednią proporcję 3: 1. Ogórki zbiera się w skrzynie plastikowe, a następnie ręcznie sortuje (nie obijają się, nie tracą jakości). Do zalewy używa się wody, która zawiera dużo minerałów, niezanieczyszczonej, wydobywanej ze studni głębinowej z 60 m. Ponadto jej optymalny skład jest potwierdzony wieloma testami. Receptura zawiera mało soli. Stosowana jest sól himalajska. Wybierane są owoce długości 3–6 cm, świeże i jędrne. Czosnek i koper pochodzą z własnej plantacji. Ogórki w słoikach po zalaniu ciepłą zalewą pozostają w kwaszarni przez 8 dni, następnie są schładzane do 5℃. Ogórki schładzane są minimum 5 dni, a następnie sprzedawane. W produkcji ogórków konserwowych stosuje się ocet jabłkowy.
Sprzedaż zagwarantowana kontraktami z sieciami handlowymi
Firma prowadzi sprzedaż we własnym sklepie internetowym i sieciach, takich jak m.in. Lidl, Kaufland, Carrefour, Auchan czy Selgros. – W minionym, pandemicznym roku sprzedaż internetowa wystrzeliła do góry, ale nadal 80% zbytu to sieci supermarketów, z którymi współpracujemy – mówi Łukasz Gębka. Jest ich 14. Odbiorcami są również hurtownie. Zdaniem pana Łukasza jednym z najważniejszych czynników wpływających na powodzenie uprawy warzyw ekologicznych jest rynek zbytu. – Nakłady ponoszone na 1 ha są wysokie. Dlatego ważny jest dobry rynek zbytu, który pokryje koszty produkcji oraz koszty pośrednie. Produkcja ekologiczna jest o wiele kosztowniejsza niż konwencjonalna, ale nie wszyscy to wiedzą – podsumowuje.
Autor: Marta Szyperek
fot. Marta Szyperek
Opr. Joanna Białek
Joanna Białek
Najważniejsze tematy