Zimna Zośka i zimni ogrodnicy to zjawisko meteorologiczne charakterystyczne dla środkowej Europy. Występuje w okolicach połowy maja, kiedy po okresie utrzymywania się wyżu nad Środkową i Wschodnią Europą, następuje zmiana cyrkulacji atmosferycznej i wraz z niżem zaczyna napływać na te tereny zimne powietrze z obszarów polarnych. Najwyższe prawdopodobieństwo ochłodzenia występuje między 10 a 17 maja.

Nazwy tych zdarzeń pogodowych pochodzą od patronów poszczególnych dni – zimni ogrodnicy to kolejno: św. Pankracy (12 maja), św. Serwacy (13 maja) i św. Bonifacy (14 maja), a zimna Zośka – św. Zofia (15 maja). 

Najbliższe dni bez przymrozków

Synoptycy przewidują od 12 do 15 maja dość łagodne, ciepłe powietrze, z niewielkimi opadami deszczu, a co najważniejsze – bez przygruntowych przymrozków. Ostatnia informacja cieszy, zwłaszcza sadowników, którzy z powodu przemarznięcia kwiatów i zawiązków owoców ponosili z tego powodu duże straty w plonach.

W tym roku, 12 maja (czwartek, zimny ogrodnik Pankracy) temperatura w kraju będzie wahać się od 14 do 23–24°C. Najchłodniej będzie na środkowym wybrzeżu, a najcieplej na południowym wschodzie kraju. Tego dnia przewiduje się także niewielkie opady deszczu, rzędu od 1 do 6 mm. Wyższe wartości wystąpią prawdopodobnie na północnym wschodzie i na południu kraju, a na pozostałej jego części będą oscylowały w przedziale 1–3 mm. Noc i poranek bez przygruntowych przymrozków, ze spadkiem temperatury do ok 10°C. IMGW przewiduje jednak we wschodniej połowie kraju burze, najsilniejsze w woj. południowo-wschodnich.

Podobna pogoda, jednak bez zagrożenia burzami, utrzyma się 13 maja (zimny ogrodnik Serwacy). Opady, jeśli wystąpią to tylko lokalnie i nie powinny przekroczyć 1–2 mm. Noc i poranek także bez przymrozków, z temperaturą ok. 10°C.

W sobotę, 14 maja (zimny ogrodnik Bonifacy), synoptycy przewidują obniżenie temperatury o kilka stopni. Z podobnym rozkładem w kraju i zakresem od 13 do 21°C. Kolejna noc i poranek również bez przymrozków, z temperaturą ok. 10°C.

W niedzielę, 15, maja, Zimna Zośka. Tej doby w ciągu dnia temperatury będą oscylowały w przedziale od 12 do 18°C. Najchłodniej będzie na Pomorzu, a najcieplej na południu i południowym zachodzie Polski. Śladowe opady przewiduje się w południowym pasie kraju, wielkości do 1 mm. Temperatury w nocy spadną do poziomu 6–8°C.

Koniec przymrozków

Ten okres to zwykle ostatnie dni wiosennych przymrozków, chociaż w tym roku z dużym prawdopodobieństwem one nie wystąpią. Po tym terminie sadzi się lub wysiewa warzywa najbardziej wrażliwe na uszkodzenia przymrozkowe, tj. fasola, ogórek, czy pomidor. Czy jednak kwiaty drzew i krzewów owocowych będą już bezpieczne, pokażą następne dni, oby także z dodatnimi nocnymi temperaturami. W tych warunkach również wysadzone rozsady warzyw intensywnie rosną, pod warunkiem, że wystąpią opady lub jest możliwość systematycznego ich podlewania.

Łagodna połowa maja, to także dobry czas dla wzrostu i rozwoju wschodów buraka, kukurydzy i ziemniaka, które nie ucierpią z powody ochłodzenia i będą mogły kontynuować rozwój bez zahamowań jego tempa i strat wody oraz składników pokarmowych na regenerację potencjalnych uszkodzeń. Niestety, wciąż największym niebezpieczeństwem dla optymalnego rozwoju upraw jest deficyt opadów w dużej części kraju, a prognozy, poza południowym wschodem Polski, nie są pod tym względem optymistyczne.

fot. envatoelemenst