QU Dongyu, dyrektor generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w czasie międzynarodowego szczytu niezależnych organizacji rolniczych podkreślał, jak kluczową rolę pełnią gospodarstwa rodzinne na całym świecie i jak ważnym jest ich wkład w transformację rolnictwa na bardziej odporne, efektywne i zrównoważone.

Ważni, a niedoceniani

Z danych FAO wynika, że około 80% całej żywności na świecie produkują właśnie gospodarstwa rodzinne, a jednocześnie to one narażone są w najwyższym stopniu na brak środków finansowych i podatne na wahania rynku: mniejsze podmioty rolne zmagają się z większymi problemami z dostępem do dotacji i rynków zbytu i możliwości rozwoju.

– To rodzinne gospodarstwa są podstawą zmian – mówił dyrektor organizacji – Dlatego ich głos musi być wysłuchany i szanowany.

Na świecie aktualnie funkcjonuje około 608 milionów gospodarstw, z  czego więcej niż 90% pozostaje w posiadaniu rolników indywidualnych, a polegają głównie na pracy rąk własnych i członków rodziny. Działają głównie na mniejszą skalę – jak małą? Około 95% podmiotów rolnych na świecie operuje na mniej niż 5 hektarach ziemi; 98% na mniej niż 20 hektarach.

To, jak ważna jest rola gospodarstw rodzinnych często przekracza produkcję żywności. Pamiętając, że do podmiotów rolnych, poza konwencjonalnymi farmami należy wliczyć pasterzy, rybaków, leśników i rdzenną ludność uprawiającą ziemię na różnych kontynentach, rolnicy mają przypisaną do swej roli opiekę nad bioróżnorodnością, krajobrazem, tradycjami i lokalną społecznością.

Praca trwa

Nowa strategia FAO ma na celu pomoc farmerom w osiągnięciu czterech filarów lepszego rolnictwa: lepszej produkcyjności, lepszego żywienia, lepszego środowiska i lepszego życia, jednocześnie nie zapominając o najmniejszych gospodarstwach, jak podkreśla QU Dongyu. Szczególnie ważnym jest docenienie roli młodzieży i kobiet w pracy na wsi; obie te grupy są niezwykle istotne w utrzymaniu zrównoważonego i silnego rolnictwa, dlatego powinny mieć swoich reprezentantów i reprezentantki w lokalnych organizacjach rolniczych.

FAO na przestrzeni ostatnich lat uruchomiło szereg programów pomocowych dla rolnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem podmiotów produkujących na małą skalę i gospodarstw rodzinnych. Państwa członkowskie, które zdecydowały się zaimplementować strategię wsparcia gospodarstw rodzinnych, uchwaliły przez ostatnie 2 lata 85 ustaw, regulacji  i zasad dotyczących rozwoju i pomocy. Większość z nich skupia się, ze względu na sytuację  na świecie, na odwróceniu skutków covid-19 i promocji mniejszych rolników.

Głosy organizacji o takim zasięgu, jak FAO, są szczególnie istotne, ze względu na to, że trudno je zignorować instytucjom i politykom. Chociaż od kilku lat rośnie liczba rolnych podmiotów przemysłowych, nadal podstawą pozostaną małe, rodzinne gospodarstwa.

al na podst. FAO
fot. pixabay