Do konsultacji społecznych zostało wysłane rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań, które ma na celu umożliwienie udzielania pomocy producentom, którzy uprawiali chmiel w latach 2020 – 2021 i którym zagraża utrata płynności finansowej.

W cieniu wojny i pandemii

Chmiel w Polsce jest uprawiany głównie w małych gospodarstwach, w których powierzchnia chmielników kształtuje się na poziomie 2 ha. Około 90% powierzchni upraw chmielu zlokalizowanych jest w woj. lubelskim. Uprawa chmielu jest pracochłonna, wymaga dużych nakładów robocizny.

Uwarunkowania rynkowe w browarnictwie determinowane przez skutki pandemii COVID-19 i wojnę w Ukrainie powodują wzrost ryzyka handlowego po stronie plantatorów w kontekście dochodów. W latach 2020 - 2021 spadł znacząco poziom skupu chmielu oraz jego ceny w stosunku do lat poprzednich, przy jednoczesnym znaczącym wzroście kosztów produkcji (środki ochrony roślin, nawozy, energia).

Załamanie rynkowe

Zgodnie z danymi Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW średni roczny skup chmielu w sezonach 2020/2021 - 2021/2022 wyniósł ok. 2,6 tys. ton i był o ok. 20% niższy od średniego rocznego skupu chmielu w dwóch wcześniejszych sezonach, przy czym skup chmielu aromatycznego spadł o ok. 40%. Jednocześnie ceny skupu chmielu w tym okresie spadły średnio o 10%.

Do spadku cen i problemów ze zbytem chmielu w 2020 r. i 2021 r. przyczyniło się znacząco zmniejszone zapotrzebowanie na ten surowiec na skutek pandemii COVID-19 przy jednoczesnym wzroście produkcji chmielu i zapotrzebowania na ten surowiec w latach poprzednich.

Komu przysługuje pomoc ?

Zgodnie z projektowanymi przepisami o pomoc będzie mógł ubiegać się producent rolny:

·       który uprawiał chmiel w latach 2020 – 2021

·       któremu w 2020 r. lub 2021 r. została przyzna płatność związana do powierzchni uprawy chmielu;

·       któremu zagraża utrata płynności finansowej, w związku z uzyskaniem obniżonego dochodu z tytułu uprawy chmielu w latach 2020 – 2021.

Powyższa pomoc będzie udzielana w formule pomocy de minimis.

Wnioski do 12 sierpnia

W projekcie proponuje się, aby pomoc była przyznawana w drodze decyzji kierownika biura powiatowego ARiMR, na wniosek rolnika złożony do dnia 12 sierpnia 2022 r. na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję na jej stronie internetowej.

Wniosek, zgodnie z projektowanymi przepisami, będzie zawierał niezbędne dane identyfikacyjne producenta rolnego oraz:

·       numer działki ewidencyjnej, na której była prowadzona uprawa chmielu, w roku lub w latach za który składany jest wniosek;

·       informację o powierzchni upraw chmielu, do której w roku 2020 – lub w roku 2021, została przyznana płatność związana do powierzchni uprawy chmielu z podaniem numerów działek ewidencyjnych;

·       oświadczenie producenta rolnego, że zagraża mu utrata płynności finansowej, w związku z uzyskaniem obniżonego dochodu z tytułu uprawy chmielu w latach 2020 – 2021.

Do wniosku producent rolny będzie zobowiązany dołączyć oświadczenie albo zaświadczenie dotyczące pomocy de minimis oraz informacje niezbędne do udzielenia pomocy.

Jakie stawki pomocy?

Rząd proponuje, aby wysokość pomocy była ustalana jako iloczyn stawki pomocy i średniej powierzchni upraw chmielu z lat 2020 - 2021, do której przyznano rolnikowi płatność związaną do powierzchni uprawy chmielu, jednak nie większej niż 5 ha.

Zgodnie z wyliczeniami na podstawie danych ZSRIR MRiRW nieosiągnięty roczny przychód z tytułu uprawy chmielu w ostatnich 2 latach w stosunku do 4 poprzednich lat wynosi 8 027 PLN/ha.

Uwzględniając powyższe proponuje się, aby stawka pomocy była zróżnicowana i wynosiła:

·       8 027 zł na pierwszy ha średniej powierzchni upraw chmielu z lat 2020 - 2021,

·       6 421 zł na drugi i trzeci ha średniej powierzchni upraw chmielu z lat 2020 - 2021,

·       4 013 zł na czwarty i piąty ha średniej powierzchni upraw chmielu z lat 2020 - 2021.

Budżet programu pomocy

Proponuje się aby pomoc w wysokości 11 mln zł została sfinansowana w drodze zmiany przeznaczenia środków z rezerwy celowej "Fundusz Gwarancji w Rolnictwie”.

W projekcie przewiduje się, że w przypadku gdy ze złożonych wniosków, wynika, że zapotrzebowanie na pomoc, przekracza łącznie kwotę 11 mln zł, do obliczenia wysokości tej pomocy stosuje się współczynnik korygujący.

Z danych ARiMR wynika, że w kraju produkcją chmielu zajmuje się obecnie 741 rolników. 

wk