– Jako operatorzy portów lotniczych musimy zapewnić letnie warunki na pasach startowych w Finlandii nawet w środku zimy. Aby sprostać temu wyzwaniu, nieustannie poszukujemy nowych rozwiązań współdziałających z naszą wiodącą w skali światowej wiedzą i doświadczeniem w dziedzinie odśnieżania – wyjaśnia Henri Hansson, dyrektor techniczny organizacji Finavia.

Autonomiczne kosiarki i odkurzacze nikogo już nie dziwią i są dostępne dla każdego. Czy jednak taka sama koncepcja sprawdzi się w przypadku maszyny do ośnieżania lotnisk ważącej 7 ton?
Specjalnie przygotowane wzorce oczyszczania pasa startowego zaprogramowane w bezzałogowym, autonomicznym ciągniku wyposażonym w zimowe opony Nokian Hakkapeliitta TRI i napędzanym biopaliwem o niskiej zawartości węgla – pomysł rodem z przyszłości. A jaki jest cel takiego projektu? To przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa zarówno załodze lotniska, jak i podróżującym. Wyobraź sobie najbardziej wysunięte na północ lotnisko Unii Europejskiej w Ivalo. Jest noc, załoga zredukowana do minimum i zaczyna padać śnieg. Do pracy rusza autonomiczny zestaw do odśnieżania. Dzięki możliwości wykrywania linii obwodowej lotniska, zapewni lądującej maszynie wystarczającą ilość miejsca na pasie startowym. Gdy, po długiej pracy, spadnie poziom paliwa, ciągnik sam podjedzie do automatycznego dystrybutora, żeby zatankować niskoemisyjny olej napędowy

W projekcie The Runway Snowbot biorą wyłącznie fińskie firmy. Producent ciągników – Valtra i producent opon – Nokian Tyres nawiązały współpracę dwiema innymi firmami: 

Vammas (Fortbrand) – produkującą odśnieżarki lotniskowe oraz

Neste – specjalizująca się w zrównoważonej ekologicznie produkcji energii. Całość projektu łączy Finavia, organizacja odpowiadająca za utrzymanie większości lotnisk w Finlandii. Niezależnie od pogody obsługuje w sumie 21 lotnisk, a jak sama twierdzi, w 2019 roku każde z nich będzie neutralne pod względem emisji dwutlenku węgla.

Firma Neste jest największym na świecie producentem paliw odnawialnych. Jej wkład do projektu Snowbot to nie tylko olej napędowy Neste MY Renewable Diesel, który charakteryzuje się niską emisją CO2, ale również automatyczny robot tankujący. 

– Projekt „Robot do odśnieżania pasów startowych” ma na celu wykazanie słuszności koncepcji, zgodnie z którą dzięki połączeniu wiedzy specjalistycznej pięciu fińskich firm możliwe będzie opracowanie nowego, bezpieczniejszego, bardziej ekologicznego, ekonomiczniejszego i bardziej komfortowego sposobu oczyszczania pasów startowych portów lotniczych – mówi Matti Tiitinen, menedżer ds. Zarządzania działalnością marki Valtra w Skandynawii, krajach bałtyckich, Europie Środkowej i Zachodniej.

Specjalizująca się w produkcji ciągników Valtra od wielu lat pracuje na automatycznie kierowanymi maszynami. W 2018 roku we współpracy z Nokian Tyres ustanowiła rekord prędkości bezzałogowego odśnieżania pługiem śnieżnym zaczepionym do ciągnika T254 Versu. W projekcie robota autonomicznego system Valtra SmartTouch umożliwia kierowanie z dokładnością do kilku centymetrów, a magistrala ISOBUS jest niezbędna do kontrolowania pracy maszyny odśnieżającej.

Zarówno podczas bicia rekordu prędkości w odśnieżaniu, jak i w trakcie autonomicznego odśnieżania pasa startowego ciągniki Valtra T254 Versu były wyposażone w opony Nokian Hakkapeliitta TRI. Są to pierwsze na świecie opony zimowe do ciągników. Dobra przyczepność na śliskiej nawierzchni przy braku kolców powoduje, że nie jest niszczona asfaltowa nawierzchnia płyty lotniska.

– W przypadku maszyny bez kierowcy, instynktownie wybierającego kierunek i prędkość jazdy, opony muszą zapewniać bardzo przewidywalne charakterystyki prowadzenia. Ponadto brak kolców, niskie opory toczenia opon Nokian Hakkapeliitta TRI oraz nasz zrównoważony proces produkcyjny zwiększają ogólną ekonomiczność i ekologiczność – mówi Toni Silfverberg, dyrektor ds. Sprzedaży i marketingu firmy Nokian Heavy Tyres Ltd.

Testy autonomicznego odśnieżania pasów startowych przeprowadzono zimą 2018/2019. Zakończyły się one sukcesem dla każdej z 5 uczestniczących w projekcie firm. Mimo, że Snowbot do odśnieżania lotnisk nie jest jeszcze gotowy do wdrożenia komercyjnego, to jak twierdzi firma Finavia, już wytycza nowe możliwości zastosowań sterowania autonomicznego.

– Ciągniki stanowią interesującą alternatywę dla flot sprzętu portów lotniczych, w przypadku których szerokość pracy wynosząca 4,5 metra jest wystarczająca. Całkowity koszt posiadania ciągników jest niższy niż w przypadku ciężarówek. Są one ponadto znacznie bardziej uniwersalne. Mogą być używane do różnych zadań — odśnieżania zimą lub holowania latem – komentuje Tero Santamanner, specjalista ds. maszyn w organizacji Finavia.