Czym jest waloryzacja?
Emerytura podstawowa oraz emerytury i renty z ubezpieczenia podlegają corocznej waloryzacji w terminie wskazanym dla waloryzacji emerytur i rent przysługujących na podstawie przepisów emerytalnych, tj. przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Waloryzacja emerytury podstawowej polega na pomnożeniu kwoty tej emerytury przez wskaźnik waloryzacji ustalony zgodnie z przepisami emerytalnymi. To zasada prawna zakładającą, że jeśli nastąpiłaby zmiany siły nabywczej pieniądza (czyli realnej wartości pieniądza), to wierzyciel otrzymuje równowartość ekonomiczną wierzytelności w chwili jej powstania.
Oznacza to, że waloryzacja umożliwia zwiększenie kwoty pieniężnej o pewne wskaźniki, np. o występującą aktualnie inflację, w taki sposób, żeby osoba pobierająca emeryturę nie była stratna, jeśli pieniądz straci na wartości.
Waloryzacji podlegają zarówno zmieniane z urzędu stawki emerytalne i rentowe, ale również świadczenia podlegające innym regulacjom prawnym (np. emerytury rolnicze, pomostowe, świadczenia kompensacyjne dla nauczycieli czy renty socjalne).
Każdego roku waloryzacja następuje w dniu 1 marca, a ta przewidziana na 2022 r. może być większa niż początkowo zakładano. W projekcie przewidywano, że osiągnie ona poziom 4,89 proc. Sprawczynią zmian jest szalejąca inflacja, która w listopadzie 2021 r. osiągnęła najwyższy do ponad 20 lat poziom –7,7 proc.